gen. Die partij is echter te klein. Bovendien dreigen Rita Verdonk en Wil-ders’ PVV.

Al met al lijkt de PvdA de enig mogelijke partner, met de ChristenUnie als aanhangwagen. Want, weet D66, zo gaat dat nu eenmaal als twee grote partijen een derde vragen. Maar de PvdA is een instabiele partij geworden. Wellicht weet het CDA de CU te paaien zoals het in 2003 D66 deed. Je weet het maar nooit. Het geachte VVD-kamerlid Van Baalen denkt hardop aan de mogelijkheid van een kabinet met iemand van Wilders. Zou de SP? De socialisten hebben niet ingestemd met de missie naar Uruzgan, om maar één obstakel te noemen. Toch wordt de mogelijkheid onderzocht. De SP heeft te veel gewonnen.

GEDOOGSTEUN

Nee, het kan bijna niet anders. CDA en PvdA zullen iets moeten proberen. En als alles mislukt, is er de mogelijkheid van een minderheidskabinet met de gedoogsteun van derden, of zelfs van een nationaal kabinet, een regering van wisselende meerderheden. Nieuwe verkiezingen? Daar moeten we maar niet aan denken.Wellicht komt het tot een zakenkabinet, los van een poli-tiek program. Het zal de positie van de premier alleen maar versterken.

Intussen worden messen geslepen, achter de ruggen van de onderhandelaars om. Zo komt in de PvdA het leiderschap van Bos onder grote druk. Een commissie is al ingesteld om de oorzaken van de desastreuze verkiezings-nederlaag te onderzoeken. Bovendien vraagt de neutrale waarnemer zich af

wat de PvdA kan bereiken in een vierde kabinet-Balkenende, met de hete adem van de SP in de nek. En hoe denkt de middenpartij zonder gezicht, vakkundig ontdaan van de ideologische veren, de sociaal-liberale en socialistische vleugels te verenigen?

In de VVD staat tweede man IJzeren Rita Verdonk klaar het leiderschap van de aangeslagen Rutte op zich te nemen. Als zij haar zin niet krijgt, mag de partij hopen dat er een noodscenario klaar ligt. De minister van vreemdelingenzaken is, bleek de afgelopen jaren bij herhaling, van de macht bezeten. Minister van defen-sie Kamp wordt al genoemd als bruggenbouwer voor de kloof tussen meer sociaal-liberalen en conservatieven. Van Baalen, hij opnieuw, wil wel iets met Wilders doen, een voormalig VVD’er.

LINKSE ALLIANTIE

Hoe het zij, de komende maanden dreigen de scheuren in het politieke landschap alleen maar groter te worden. Jan Marijnissen van de SP heeft het over een linkse alliantie. Geld heeft hij in elk geval genoeg om er een dineetje tegen aan te gooien. Misschien denkt hij verder, acht hij op termijn een fusie mogelijk met de PvdA. Zo’n vreemde gedachte is dat niet voor degenen met linkse idealen. Maar dat betekent wel dat een flink deel van de PvdA die de partij nu is, zal afhaken.

Diepe ellende dus, voor de PvdA, de VVD. Neem daarbij D66, de partij, nog altijd, van Van Mierlo. Drie zetels hebben de sociaal-liberalen nog. Partijleider Pechtold haalde bijna opgelucht adem. Hij zit tenminste niet alleen de Kamer. Intussen vraagt de neutrale waarnemer zich af, waarom de sociaal-liberalen

ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN COPYRIGHT 2005 GJ RITMEESTER