Coalitie verliest steeds meer terrein

Het gaat stukje bij beetje, stap voor stap. Intussen geeft geen enkele  peiling nog een meerderheid aan voor de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Zelfs de partij van premier Rutte levert steeds meer in.

Vooralsnog profiteert vooral de PvdA van de stemmingsverandering bij de kiezers. In elk geval zet Peil.nl  de sociaal-democraten met 20 zetels vast op een tweede plek, achter de VVD die nog 26 zetels overhoudt van de 33 die de liberalen in de Tweede Kamer hebben. In een land als Nederland kunnen zelfs de PvdA en de VVD besluiten om een regering te formeren. Tegelijk zullen er genoeg liberalen en sociaal-democraten zijn die nà  Paars en het kabinet Rutte II zweren: ‘Dàt doen we nooit, maar dan ook nooit meer’.

Onderliggend probleem blijft de populariteit van partijen als de PVV van Geert Wilders en het Forum voor Democratie (FvD). Ondanks het antidemocratische karakter van de PVV-éénmansbeweging en de schandalen rond en met Baudet, handhaven de twee partijen zich wonderwel op de rechterflank van het politieke bestel. Zij zitten met 18 en 15 zetels op het vinkentouw, staan klaar om toe te slaan zodra de gelegenheid zich voordoet.

De politieke verhoudingen in Nederland passen in het Europese kiezerspatroon.  In elk geval toont Europa aan dat de nationaal-populisten nog altijd in volle ontwikkeling zijn. In Spanje was de extremistische VOX-partij het afgelopen week de grote winnaar. In Italië staat de Liga van Matteo Salvini er uitstekend voor. In België wint Vlaams Belang opnieuw. In Frankrijk, in Duitsland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk schuiven steeds meer kiezers eenzelfde richting op.  In Polen en Hongarije maken zij al de dienst uit.

Maar niets staat vast. De economie groeit. De coalitie kan zomaar een uitweg vinden in de klimaatcrisis. Wie weet, lukt het premier Rutte zelfs de boeren, de leraren en GroenLinks voor zich te winnen.