D66-leider wil echte democratie
Met 95 procent van de stemmen kan er geen twijfel zijn. Minister Sigrid Kaag is de nieuwe leider van D66. De leden hebben er alle vertrouwen in. Zelfs geloven ze in de gooi naar het premierschap. En waarom ook niet? De 58-jarige oud-diplomaat heeft de looks. Is nog nieuw genoeg om groepen kiezers aan te trekken. Wel is het de vraag of die zich laten verleiden door een verdergaande Europese integratie.
Een grijzende voorganger, Alexander Pechtold keek in halfvolle zaal vergenoegd toe. De partij van de democratische vernieuwing had zich opnieuw bewezen. Een leiderschapsverkiezing kan ook zonder problemen verlopen. Waar partijen als de PvdA, VVD en het CDA zich politieke bloedbaden veroorloven, krijgt D66 het gedaan een verkiezing te houden tussen een topkandidaat en een tegenstander die zich van te voren kansloos weet. Beter kan een beetje politieke partij in Nederland het zich niet wensen.
Al 54 jaar bestaat de partij. Grote democratische idealen hadden de oprichters die weliswaar overleden zijn maar nog steeds bekende namen hebben. Mr. Hans van Mierlo was jarenlang fractieleider, vicepremier en minister van buitenlandse zaken in het Paarse kabinet-Kok. Dr. Hans Gruijters was lang, lang geleden minister van volkshuisvesting, een soort van Godfather die zijn politieke loopbaan besloot als burgemeester van Lelystad. De gekozen burgemeester en gekozen premier wilden zij. Er zou een districtenstelsel moeten komen. Het referendum is een D66-idee.
Van de ideeën is weinig terechtgekomen. Ongetwijfeld is Nederland de afgelopen jaren een stuk democratischer geworden in de zin dat het volk meer invloed heeft op de besluitvorming. Maar van de door D66 gewenste hervormingen is weinig tot niets terechtgekomen.
En nu kiest politiek leider Kaag voor een verdergaande integratie in Europa. “Het is tijd voor een echte Europese defensie, een echte Europese democratie”, houdt ze de kiezers voor.
Toch benieuwd. Een verdergaande samenwerking in Europa lijkt sowieso onontkoombaar. Daarbij komt dan wel de vraag aan de orde wat de minister precies bedoelt als ze het heeft over een echte democratie. Veel vertrouwen wekt het D66-verleden immers niet. Maar wie weet, komt zij met een invulling die verder gaat dan een vlag met gele sterren.