De kiezer heeft altijd gelijk

De kiezer heeft altijd gelijk, is een uitspraak die oprechte democraten vaak aanhalen. Toch zijn er wel enkele voorbeelden die twijfels oproepen. Neem de verkiezing van Donald Trump. Een ramp voor Amerika, een ramp voor de wereld. Erdogan in Turkije roept buiten zijn aanhang evenmin warme gevoelens op. De Brexit! Ach ja, alweer een drama optima forma. En dan is er nog Duitsland!

In september werd de CDU van bondskanselier Angela Merkel de grootste. Met vaste partner CSU, de liberale FDP en de Groenen zou best wel een meerderheid gevormd kunnen worden. Natuurlijk, de christendemocraten hadden fors verloren.

Sinds de oprichting in 1949 hadden de christendemocraten niet zo weinig zetels behaald. Bijkomend probleem is dat coalitiepartner SPD nog verder was teruggevallen. De op één na grootste partij haalde slechts 20 zetels. Partijleider Schulz meent dat zijn kiezers nòg een periode als bijwagen van de machtige CDU niet zouden trekken.

Maar goed, de kiezer heeft altijd gelijk. CDU/CSU, FDP en de Groenen hebben twee maanden aan een dood paard getrokken. Punt is dat de FDP-leider Christian Lindner geen zin heeft in de val te lopen waarin de SPD was gevallen. Dus trok hij de stekker uit de onderhandelingen. De onderhandelaars liepen vast op de opvang van vluchtelingen. Volgens kenners van de Duitse politiek wilde de FDP niet met de Groenen in zee. Wil de FDP niet eens regeren.

Veel is nog mogelijk. Wellicht kan president Steinmeier een doorbraak forceren. Er is druk op de SPD om alsnog in de formatieboot te stappen. Zelfs zijn nieuwe verkiezingen niet uitgesloten, al is het maar omdat de FDP daar wel voor voelt.

Nieuwe verkiezingen in Duitsland. Mijn hemel nee. Het staatsbestel is er juist op ingericht om dàt te voorkomen. De jaren 1930 liggen te vers in de herinnering. En inderdaad,  zonder risico is het niet. De nationaal-populistische AfD is de derde partij van het land. Nationaal-populisme is de duiding van de AfD, maar dan wel met genoeg extreemrechtse trekjes om overal in Europa de wenkbrauwen op te doen trekken.

Wat, als de AfD nog verder groeit?  De kiezer heeft altijd gelijk. Het is aan de Duitse kiezers dat nog  maar eens aan te tonen.