Ook VVD moet op haar tellen passen

De lokale partijen winnen. De VVD valt terug. Alleen wat restjes zijn nog over van het CDA.  De PvdA zet zich alvast schrap. In elk geval zijn er geen tekenen die wijzen op ook maar iets van een herstel. Over vier weken, op 14, 15 en 16 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Als het goed is zijn de lokale belangen bepalend. Toch mag het niet verrassen als de politieke duiders de resultaten van de landelijke partijen als uitgangspunt nemen alvorens zij hun conclusies trekken.Sowieso doen de landelijke gevestigde partijen VVD, D66, GroenLinks, CDA en  PvdA er goed aan om alle zeilen bij te zetten. Mogelijk vinden zij in de laatste weken van de campagne alsnog de sleutel om de kiezer hun kant op te sturen. Immers, volgend jaar moeten de kiezers opnieuw op pad om te stemmen voor de Provinciale Staten en daarmee ook voor de Eerste Kamer.

Intussen vieren de versnippering en de politieke verwarring hoogtij. In de Tweede Kamer komen zij tot uiting in het almaar toenemende aantal fracties. Momenteel zijn er 18. Een negentiende is in aantocht, nu de liberale nieuwkomer Volt het Tweede Kamerlid Nilüfer Gündogan heeft geschorst. De twintigste laat vermoedelijk niet lang op zich wachten.

Onduidelijke ruzies zijn een aanleiding. Maar aan de basis staat dat de oude gevestigde partijen als het CDA en de PvdA hun kiezers niet meer bekoren. Grote groepen zijn afgehaakt omdat hun politieke vertegenwoordigers verzaken. In elk geval herkennen velen niet meer in de partij.

Pim Fortuyn zag twintig jaar geleden al de mogelijkheden. Na de moord stapte Geert Wilders rechts  in met zijn PVV. Thierry Baudets Forum voor Democratie volgde.

Intussen moet zelfs de VVD op haar tellen passen. De druk van rechts is immens. Recente peilingen tonen aan dat het vertrouwen in premier Rutte gestaag daalt. Kiezers waaieren uit. Covid-19 vreet aan het fundament van de liberalen.  Nog heeft de partij 34 Tweede Kamerzetels. Maurice de Honds Peil.nl komt op 20 februari uit op 23.

Het CDA zit al jaren in de hoek waar harde klappen vallen. Het dreigende vertrek van het populaire Kamerlid Pieter Omtzigt lijkt funest voor de partij die zo lang heer en meester was in Nederland. Op zes zetels staan de christendemocraten. Niet veel beter vergaat het de PvdA. Veel trouwe kiezers voelen zich verraden. Eerst snoepte de SP van het kiezersbestand. Daarna begreep  Wilders’ PVV dat er bij de gehate PvdA wel wat te halen viel.

Het wordt een hard gevecht. Ongetwijfeld zullen de gemeenteraadsverkiezingen nog eens aantonen dat de oude politieke modellen niet langer voldoen. De gevestigde partijen zijn zoekende.  Veel kiezers hebben nog niet definitief besloten. Zij zoeken zekerheid. Politici spelen daarop in. Probleem is dat onzekere tijden kiezers al gauw de verkeerde kant opsturen.