Ach, Amerika. Wee de democratie!
Bijna twee jaar houdt het Covid-19virus de wereld in zijn dodelijke greep. “We moeten ermee leren leven. We komen er nooit vanaf”, waarschuwen steeds meer experts. Het zal de waarheid zijn. Intussen dreigt een andere werkelijkheid. Die van de harde autoritaire krachten die almaar brutaler worden.
Het Rusland van Poetin stuurt 100.000 soldaten naar de grens met Oekraïne. De Witrussische dictator Loekasjenko doet mee. Intussen laat Xi Jinpings China er geen misverstand over bestaan dat het geen oppositie, laat staan concurrentie duldt in de nabijheid. De Zuid-Chinese Zee is een Chinese zee. Taiwan is een Chinese provincie, Hong Kong een Chinese stad.Het Westen is ongerust. Ziet machteloos toe hoe China miljoenen burgers opsluit in heropvoedingskampen en is tot nietsdoen gedoemd als Rusland De Krim bezet. Niettemin is hetzelfde Westen nog altijd rijk en machtig. In de NAVO heeft het een modern leger. Het kernwapenarsenaal moet voldoende zijn om elke tegenstander af te schrikken. Tegelijk is het nodige mis. De democratische krachten en politieke eenheid verzwakken. De Europese Unie is te groot, te verdeeld. De nieuwe lidstaten Hongarije en Polen ondermijnen de democratische rechtsstaat. In de Verenigde Staten brengen de Republikeinen de democratie om zeep.
De 45ste president Donald J. Trump heeft al elf maanden geleden het Witte Huis verlaten. Intussen is de man geen dag uit beeld. Nog vers in het geheugen ligt de bestorming van het Capitool, het hart van de Amerikaanse democratie. Uiteindelijk wist de politie de orde te herstellen. De schok was er niet minder om. “Een volgende keer zou eenzelfde aanval wel eens kunnen slagen”, vrezen velen.
Intussen neemt de Democraat Joseph R. Biden de zaken waar als president van het nog altijd rijkste en machtigste land van de wereld als de leider van de westerse democratie. Hij weet zich daarbij gesteund door een Democratische meerderheid in het Congres, in zowel het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Maar de Amerikaanse president is met zijn 78 jaar toch wat oud. Corona blijkt een hardere tegenstander dan zelfs hij moet hebben gevreesd, met alle gevolgen van dien voor de economie. De terugtrekking uit Afghanistan is uitgelopen op een politieke sof.
Van doorslaggevend belang is de overtuiging van de Republikeinen die vinden dat de macht alleen hèn toebehoort. Het is hun opvatting van democratie. Ook Bidens Democratische voorgangers hebben de gevolgen ondervonden. Een meerderheid in de VS mag vóór abortus zijn, dankzij de rechters in het Hooggerechtshof dreigt het recht op abortus in Republikeinse staten een farce te worden.
Intussen werken dezelfde Republikeinen hard aan de vervolmaking van het politieke systeem dat hen in staat moet stellen het leven van een Democratische president voorgoed onmogelijk te maken. Dus zijn zij druk doende met de zogeheten gerrymandering, de herindeling van kiesdistricten die van een Republikeinse meerderheid een zekerheid zal maken.
Ach, Amerika! Wee de democratie, wee Europa