Brexit blijft een grote gok
Veranderd kan er niets meer. De tijd dringt. Het is slikken of stikken. De scheiding voelt aan als een nederlaag. De Brexit-deal is een doekje voor het bloeden, maar wel het beste wat de EU en het Verenigd Koninkrijk te bieden hebben. Als de 650 leden van het Lagerhuis begin december tegen stemmen, doen ze dat vóór de chaos, vóór politieke ellende, vóór een situatie waarvan de financiële gevolgen niet zijn te overzien. Vorige week verrasten de 27 lidstaten van de EU door unaniem met de Brexit-deal in te stemmen. Het besluit hield onder andere de boodschap in dat het Europese front gesloten is. De lidstaten kiezen voor elkaar, nemen geen cadeautjes aan.
Niettemin bestaat er geen zekerheid. Premier Theresa May is vastbesloten haar landgenoten te overtuigen. Het land is echter tot op het bot verdeeld. Ook May’s Conservatieve partijgenoten hebben moeite met de gemaakte afspraken. Zo blijft een deel vóór een harde Brexit, vóór een scheiding zonder afspraken. Omdat het verwacht dat de EU dan wel bakzeil zal halen.
Ook op het continent tonen politici bedrukte gezichten. Minister Hoekstra van financiën sprak van een ramp, ook al toonde hij zich voorzichtig tevreden over de gemaakte afspraken. Een heikel punt zijn wel de visserijrechten voor Britse territoriale wateren. Bovendien moeten de parlementen van de 27 lidstaten nog hun toestemming geven.
Brussel en Londen spelen een hoog spel. Brussel lijkt te kiezen voor een verdergaande integratie. In elk geval spelen de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron daarop in met het voorstel voor een Europees leger.
De ijveraars voor een Brexit hopen daarentegen te profiteren van hun herwonnen vrijheid om afzonderlijke handelsakkoorden te sluiten. Verder preluderen zij op de speciale band die Londen met Washington zou hebben.
Al met al blijft de Brexit een grote gok. Bij het Brexit-referendum in 2016 bleek dat er geen zekerheden zijn, er weinig is doordacht. Het gaat de Brexiteers vooral om een decennia lang gekoesterd verlangen naar vroegere tijden toen het Verenigd Koninkrijk een wereldmogendheid was. Een wereldmogendheid waarvan vijftig jaar geleden al niets over was.
Toegegeven, niet alleen de Britten verlangen naar de tijden van weleer. Op het oude continent zijn die gedachten net zo goed een bekend verschijnsel. Helaas vergeten al die mensen een belangrijke levensles: Er is geen terug!