China en Rusland vrezen wespennest

Vietnam! Afghanistan! De vergelijkingen worden te vaak getrokken. Het gezichtsverlies van het machtigste land van de wereld is de rode draad die in het oog valt. Toch moeten niet te snel conclusies worden getrokken. In 1990, 15 jaar na de val van Saigon, was het einde van de Sovjetunie een voldongen feit. Stond de communistische partij in China aan de rand van de afgrond terwijl de VS economische triomfen vierde.Dertig jaar later is de Taliban de baas in Afghanistan. Maar het land is een staat in ontbinding. Met geweld, repressie slaagt de radicale islambeweging er wellicht in het volk eronder te houden.

Amerika’s rivalen mogen zich verkneukelen over het gezichtsverlies van de grote concurrent. Toch is het de vraag of zij kunnen profiteren. Immers, ook voor Rusland en China is de extreme islam geen favoriete partner.

In elk geval zal de ervaring dat Afghanistan voor elke buitenstaander een wespennest is de regeringsleiders in Moskou en Beijing  weerhouden van al te gewaagde avonturen.  Daarvoor liggen de herinneringen aan de jaren 1990 Rusland nog te vers in het geheugen terwijl China geen behoefte heeft aan al te nauwe banden met vrienden van de opstandige Oeigoeren.

Dus zullen beide grootmachten eerste de kat uit de boom kijken. Afwachten dus of het Talibanbewind in staat is een regering te vormen zonder de risee van de wereld te zijn. En dan nog is de uitkomst onzeker, al is het maar omdat het nieuwe Afghanistan niet zozeer behoefte heeft aan machtsbeluste partners als wel aan harde contanten.