Democratie is toe aan opknapbeurt
Het jaar 2019 mag op het punt van verdwijnen staan, het laat zijn sporen na. Tegelijk geven nogal wat seinen de kleur oranje aan. Het wordt oppassen dus. De economische groei in de EU hapert ietwat. Stakingen en demonstraties zijn aan de orde van de dag. De Brexit baart de nodige zorgen. In de Verenigde Staten zal president Trump meer dan alles doen om aan de macht te blijven. Misschien overleeft hij de impeachmentprocedure en geeft de Amerikaanse kiezer hem in november een tweede termijn.Intussen nemen de tegenstellingen in de Verenigde Staten schrikbarende vormen aan. De rijken hebben het geld en de macht. De middenklasse voelt zich tekortgedaan. De armen weten niet hoe zij het hoofd boven water moeten houden. Geen toeval ook dat nog geen 60 procent van de kiesgerechtigde Amerikanen in november naar de stembus gaat.
Met de tegenstellingen neemt ook de onvrede toe. Dat president Trump een serieuze kans maakt om herkozen te worden, geeft aan dat het democratische model aan een stevige opknapbeurt toe is. De man mag president van de Verenigde Staten zijn. Met 300 miljoen Amerikanen heeft hij niets. Hij is er alleen voor mensen als hijzelf, voor de rijken die weten waar het geld te halen is. Voor wie het eigenbelang heilig is.
In het Europa van 2020 is het niet heel anders. Ook hier voelen velen zich tekortgedaan. In 2016 stemden de Britten met 52 procent van de stemmen voor de Brexit. Zij denken beter af te zijn zonder de Europese Unie. De leiders van Polen en Hongarije maken van de democratie een farce, trekken zich niets aan van de spelregels waarvoor zij hun handtekening hebben gezet.
In Italië en België reiken partijen als Lega en Vlaams Belang al naar de macht. In Frankrijk blijft Marine Le Pen een politieke factor van belang. In Spanje wacht VOX. In Oostenrijk was de FPÖ al even aan de macht. In Duitsland wacht de AfD. In Nederland trekken het Forum voor Democratie van Thierry Baudet en Geert Wilders’ PVV steeds meer kiezers weg van de gevestigde partijen.
Niets om vrolijk over te zijn, dus. De nieuwe rechts-populistische krachten lijken op goede voet te staan met het Rusland van president Poetin. Niet toevallig is ook Donald Trump een bewonderaar van de Russische president. Vermoedelijk zien zij hem als voorbeeld. Allen willen de sterke leider zijn.
De buitenlanders zijn de schuldigen, de anderen hebben het gedaan. De democratie is een handig middel om aan de macht te komen. Daarna rekenen de rechts-populistische krachten wel met de politieke concurrentie af. Waarmee gezegd, de nieuwe krachten willen de macht. Hun voorgangers hebben het verbruid. Het moet anders. Hoe? Dat merkt de maatschappij later dan wel. Gelukkig 2020!