EU-leiders negeren wens kiezer
Niet een spitzenkandidaat, niet de christendemocraat Manfred Weber, niet Frans Timmermans maar de Raad van Regeringsleiders draagt de 61-jarige Ursula von der Leyen voor als voorzitter van de Europese Commissie. Sociaal-democraat Timmermans moet eerste vicevoorzitter worden. Andere belangrijke functies gaan naar de liberale Belgische premier, Charles Michel (president van de Raad voor Regeringsleiders), Josep Borrell (buitenland), Christine Lagarde (Europese Centrale Bank) en Manfred Weber (voorzitter Europese Parlement).De functieverdeling is tot stand gekomen na moeizame onderhandelingen die begonnen in Osaka en gistermiddag in Brussel beklonken werden. Als het Europese Parlement de voordracht bevestigt, is Ursula von der Leyen de eerste vrouw die de Europese Commissie leidt.
Nadat de Duitse bondskanselier Angela Merkel haar partijgenoot Weber al in een vroeg stadium liet vallen, leek Timmermans hoge ogen te gooien. Maar de macht der gewoonte won het weer eens van de democratie. Het spitzenkandidaatsysteem moest de verkiezingen aantrekkelijker maken en leidde ook tot een hogere opkomst. De christendemocraten piekerden er echter niet over om af te zien van de belangrijkste functie in de Europese Unie.
De beoogde commissievoorzitter is een vertrouweling van de Duitse bondskanselier en werd in 2005 voor de eerste maal minister. Eerst van Familiezaken en in 2009 van Sociale Zaken. In 2013 werd ze de eerste vrouwelijke minister van Defensie in de Bondsrepubliek.
Ursula von der Leyen behoort tot de progressieve vleugel van de CDU, steunt het immigratiebeleid van Merkel en is vóór een federaal Europa. Als minister van defensie kreeg zij veel kritiek. Oud-SPD leider Schulz noemde Von der Leyen de zwakste minister van de regering-Merkel.
Al met al is de huidige gang van zaken een hard gelag voor de sociaaldemocraat Frans Timmermans. Vermoedelijk heeft hij nooit een serieuze kans gehad. Er was te veel weerstand. Met name Hongarije en Polen zijn niet vergeten dat hij als commissaris maatregelen nam tegen de ondermijning van de rechtsstaat en het immigratiebeleid. Maar het verzet komt ook van Tsjechië, Slowakije en Italië.
Uiteindelijk heeft het Europese Parlement het laatste woord. Of de parlementsleden zich zo maar zullen neerleggen bij de voordracht van de regeringsleiders zal spoedig blijken. Daarbij moet bedacht worden dat de Europese Volkspartij slechts 178 van de 751 zetels heeft in het Europese Parlement.