EU moet zich niet laten ringeloren

Hongarije en Roemenië hebben het een en ander gemeen. Maakten in de 19^e eeuw deel uit van Oostenrijk-Hongarije om na 1920 door te gaan als zelfstandige staten. Na de Tweede Wereldoorlog maakte de voormalige Sovjet Unie er de dienst uit tot 1989. In 2004 trad Hongarije toe als lid van de Europese Unie. Drie jaar later volgde Roemenië.

Europa herinnert zich de Hongaarse opstand, de periode van de Roemeense partijleider Ceausescu. Nee, een lange democratische traditie hebben Hongarije en Roemenie bepaald niet. Maar goed, beide EU-staten hebben het toelatingsexamen met succes afgelegd. Niettemin begrijpt iedereen dat beide landen iets hebben in te halen. Of niet?

De meerderheid wint, is een belangrijk principe van de democratie. Maar minsten zo belangrijk zijn, het recht van de minderheid, de vrije meningsuiting, een vrije pers en de onafhankelijke rechtspraak. Je zou zeggen dat een jonge democratische rechtsstaat het belang inziet van de principes. Dat ermee spelen levensbedreigend is voor de democratie. Dat herinneringen aan de onvrijheid lessen voor het heden inhouden.

Maar helaas. De leraren hebben gefaald. In elk geval hebben de leerlingen in Hongarije en Roemenie iets niet begrepen. Met name het  Hongarije van premier Orban en zijn Fideszpartij is allang een zorgenkind, wat betreft de democratie de onafhankelijke rechtsstaat en fundamentele rechten.  Het Europese Parlement heeft al voorgesteld de artikel-7 procedure in werking te stellen.

Tegen de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker vond een postercampagne plaats. Europees commissaris Frans Timmermans bezocht afgelopen week Hongarije, om daar gevolgd te worden door  journalisten die er  overduidelijk op uit waren hem te provoceren. Geen idee of zij gestuurd waren door de regering. Maar  het had er veel van weg.

In Roemenië diende de sociaaldemocratische partij een strafklacht in tegen Timmermans wegens het opzetten van een criminele organisatie, valsheid in geschrifte en ambtsmisbruik.

In de Europese Unie  gaat  best veel mis. Kritiek is mogelijk. Het Verenigd Koninkrijk wil eruit. Door de jaren heen is er veel ruzie geweest. Decennialang is er gesteggeld over begrotingen. De Grieken hebben de zaak beduveld. Spanje heeft problemen met de Catalanen. Ook Polen loopt uit de democratische pas. Tegelijk maken de sceptici  furore.

Maar zoveel staat vast, de EU is te waardevol om zich door wie dan ook te laten ringeloren.