Angst voor president Trump
FBI-directeur James Comey kwam niet zomaar uit de lucht vallen met een stapel belastende e-mails onder de arm voor Democratische presidentskandidate Hillary Clinton. Nee, inhoudelijk was er geen nieuws. Explosief was de uitwerking zeker. In elk geval zijn de peilingen sindsdien helder. Donald Trump liep zijn achterstand razendsnel in. De presidentsverkiezingen zijn geëindigd in een nek-aan-nekrace.
Steeds verder steekt de Republikeinse kandidaat Trump zijn hoofd uit boven het zelf gegraven graf. “Het ergste schandaal sinds Watergate”, juichte hij na Comey’s e-mailonthullingen. “Sluit haar op”, scandeerde hij met zijn aanhang nadat de peilingen een dramatische ommekeer aantoonden. “Ik heb in elk geval nog een kans”, moet de vastgoedmagnaat gedacht hebben.
Maar Trump en de Republikeinen kunnen nog niet zeker zijn. Integendeel, de Democraten hadden tijd voor een allerlaatste slotoffensief, en dat doen zij met volle overgave, met argumenten en voldoende stof die de twijfelaars ervan moet overtuigen dat Trump ongeschikt is als president. “Geen politieke ervaring, immers, te onbesuisd, seksistisch. En hoe zit het eigenlijk met de belastingmoraal van de miljardair vastgoedman. De man heeft in de afgelopen 30 jaar geen cent betaald”?
Dus geeft Nate Silver’s FiveThirtyEight Hillary Clinton 65 tot 67 procent kans om de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten te worden. Maar het gaat op 8 november niet alleen om het presidentschap. De Amerikanen kiezen ook het Congres, de Senaat waar de Democraten het nu voor het zeggen hebben en het Huis van Afgevaardigden waarin de Republikeinse meerderheid er een sport van maakt een Democratische president het regeren onmogelijk te maken.
Op 8 november wordt vooral bevestigd dat het Amerikaanse kiezersvolk tot op het bot verdeeld is en de politieke sfeer steeds meer vergiftigd raakt. “Dit was de smerigste verkiezingscampagne ooit”, weten de Amerika-deskundigen. Mmm. De politieke verhoudingen in het machtigste land van de wereld verharden alleen maar.
De strijd om de Senaat is nog niet beslist. Als de Democraten al hun meerderheid behouden, het zal een uiterst nipte zijn, terwijl het wel vast staat dat een Democratische president opnieuw moet handelen met een Republikeins Huis van Afgevaardigden. De Republikeinen zijn conservatief, staan voor orde en recht ,vrijhandel, grootkapitaal. De Democraten zijn liberaal, staan meer open voor de sociale noden. Weten zich gesteund door het merendeel van de zwarten en de steeds grotere groep van latino’s.
Het zijn emoties en belangen die de hoofdrol spelen. Voor de Republikeinen is de periode Reagan (1980-1988) hèt succesverhaal, al is het maar om Reagans presidentschap samenviel met de ineenstorting van de communistische Sovjetunie. Maar na 25 jaar is het wel de vraag waartoe Reagans krijgshaftigheid en geloof in Amerikaanse waarden nu precies hebben toe geleid.
Zo heeft China zich aangediend als een nog machtiger uitdager dan de Sovjetunie, terwijl uit de communistische puinhopen een nieuw Rusland is herrezen, niet van zins zich zo maar weg te laten zetten als grote mogendheid. Intussen doen ook regionale mogendheden van zich horen.
In 1990 viel Irak al Koeweit binnen. Op 11 september 2001 vlogen moslimterroristen de torens van het Wereldhandelscentrum in New York in. Al Qaida had het Westen de oorlog verklaard waarop Amerikaanse en Britse eenheden eerst het Talibanbewind verdreven uit Afghanistan om vervolgens in 2003 Irak binnen te vallen. De Irakese president Sadam Hoessein vluchtte, werd gevangen genomen en opgehangen.
Het Midden-Oosten is sowieso een brandhaard. President Assad van Syriё kan alleen met hulp van Rusland en grof geweld overeind worden gehouden. In Turkije probeert president Erdogan de democratie af te schaffen. Soedan en Libiё zijn dader, doelwit en slachtoffer tegelijk. De vrede tussen Israёl en Palestijnen is ver weg.
Dinsdag 8 november, verkiezingsdag. The New York Times herinnert aan de jaren 1950, de hoogtijdagen van de Koude Oorlog toen Edgar Hoover de baas was van de FBI die de strijd aanbond met het communisme. “Misschien”, veronderstelt de commentator, “streeft James Comey alleen maar naar een bevredigende rol voor de FBI die past bij en democratische rechtsstaat. Mooi meegenomen als de Republikein Donald Trump president wordt”.
Maar hij moet er niet aan denken. “Donald Trump is een gevaar voor Amerika en de wereldvrede. Zijn seksistische opmerkingen richting vrouwen, de steun van de Ku Klux Clan doen het ergste vermoeden. En de Republikeinse partij is daarvoor medeverantwoordelijk”.