Johnson kiest doodlopende weg
De Brexit is aanstaande, premier Boris Johnson is het offensief begonnen. De backstop moet voor 31 oktober van tafel. Zo niet, dan dreigt er een No deal. Helaas voor Johnson, maar de EU geeft geen krimp. Waarom zou zij ook? Het Verenigd Koninkrijk mag een groots verleden hebben en zich gesteund voelen door het Amerika van ene Trump, de EU is groter, rijker, machtiger en politiek stabieler.Zelfs kan de Brexit wel eens het einde betekenen voor het Verenigd Koninkrijk. Het was dan ook geen toeval dat een meerderheid van de kiezers in Schotland en Noord-Ierland in 2016 stemde voor Remain. Hoe harder de Britse premier zich opstelt, hoe groter de kans dat het Verenigd Koninkrijk uiteenvalt.
Voor premier Johnson is er geen terug. Zijn toespraken staan bol van Brexitretoriek. Het kabinet bestaat uit louter Brexiteers. Alleen kan hij niets. Dus moet de Verenigde Staten van Amerika uitkomst bieden. President Trump voelt wellicht voor een speciale band met de vroegere kolonisator.
Maar het resultaat zou een gotspe zijn. De Amerikaanse politiek van na 1945 is mede gebaseerd op het bondgenootschap van een verenigd en democratisch Europa. Daaraan tornen zou in tegenspraak zijn met datzelfde principe. De kiezer zou het niet begrijpen.
Kortom, als Johnson daarvoor kiest, slaat hij een doodlopende weg in. Hij staat er alleen voor. Het Verenigd Koninkrijk heeft Europa nodig zoals het de Europese Gemeenschap in de twintigste eeuw nodig had. In 1973 begrepen sommige Britse politici dat, onder wie zijn voorgangers, partijgenoot Edward Heath en Labourleider, Harold Wilson van Labour.
Partijgenote Margaret Thatcher leidde het Verenigd Koninkrijk in de jaren tachtig. Europa herinnert zich de harde gevechten met het Engeland van ‘Iron Maggie’. Het Verenigd Koninkrijk bleef wel lid. Het was geen liefde. De noodzaak won.
Intussen is de wereld weer dertig, veertig jaar verder. In 2016 stemde een kleine meerderheid voor de Brexit. Op 31 oktober moet de Brexit een feit zijn. Het blijft de grote vraag of het zover komt.