Kans op compromis EU-begroting
Polen en Hongarije zouden op de valreep akkoord willen instemmen met de voorwaarden die zijn verbonden aan de meerjarenbegroting en het Coronaherstelfonds van de Europese Unie. In elk geval lijkt er enig schot te zijn in het overleg na een compromisvoorstel van de Duitse bondskanselier, Angela Merkel. Beide landen zouden bereid zijn hun veto in te trekken.
Tot nu toe weigeren Hongarije en Polen akkoord te gaan zolang de EU een rechtsstaattoets verbindt aan de toekenning van de subsidies die voortvloeien uit de meerjarenbegroting die 1100 miljard euro omvat. Ook zou er geen geld beschikbaar zijn voor de landen die door de coronapandemie in financiële problemen zijn gekomen. In dit herstelfonds zou maximaal 750 miljard euro gestopt worden.
Maar gisteren leken beide landen alsnog in te willen stemmen met een Duits compromisvoorstel. Zo wordt de rechtsstaattoets pas toegepast voor EU-betalingen na 1 januari 2021, niet voor bedragen die al zijn toegezegd. Bovendien geldt de toets voor elke lidstaat, niet alleen voor Hongarije en Polen. Tenslotte kan de betrokken lidstaat bij een negatieve beoordeling beroep aantekenen bij het Europese Hof van Justitie.
Als Polen en Hongarije toch vasthouden aan het veto, moet de EU werken met een noodbegroting. Die mogelijkheid ligt nog open. Met name Nederland voelt weinig voor concessies aan de landen die de afgelopen jaren veelvuldig in het nieuws zijn gekomen met forse inbreuken op de Europese normen en waarden.
Zo is de rechter in Hongarije en Polen allang niet meer onafhankelijk. De regeringspartijen maken er de dienst uit. Ook spot de Hongaarse regeringspartij Fidesz van premier Orbán met de vrijheid van meningsuiting. In elk geval is in dat land van een onafhankelijke pers nauwelijks sprake sinds Fideszgetrouwen de oppositiekrant Maygar Nemzet en onafhankelijke nieuwssites Index. hu en Origo. hu heeft gekocht.
Bovendien wekt de Hongaarse wetgeving tegen organisaties voor de rechten van vluchtelingen en asielzoekers de nodige argwaan, ook al vanwege de betrokkenheid van de Amerikaans-Joodse financier Soros.