Kwestie Polen raakt hart van EU

Natuurlijk is EU-lid Hongarije solidair met EU-lid Polen. Brussel mag op initiatief van eurocommissaris Frans Timmermans Warschau voor de laatste maal waarschuwen als het vasthoudt aan de afbraak van de rechtsstaat, de Hongaarse premier Orban zal zijn veto uitspreken zodra het tot concrete maatregelen komt.

En daarmee kan de Europese Unie wel eens in een crisis verzeild raken waarbij alle voorgaande verbleken. Immers, de kwestie Polen raakt het wezen van de gemeenschap die de Europese Unie wil zijn, namelijk een waardegemeenschap waarvan democratische rechtsstaat de belangrijkste pijler is.

Nee, de Europese Unie is niet perfect. Er valt veel te verbeteren. In de afgelopen twintig jaar zijn met name de extreemrechtse bewegingen erin geslaagd aan invloed te winnen. Deze week nog trad de FPÖ toe tot de Oostenrijkse regering. De FPÖ heeft veel leden, onder wie partijleider en vicepremier Strache,  met een neonazi-verleden.

Drie maanden heeft Polen de tijd om de omstreden wetten  te repareren die de politiek verantwoordelijk maken voor de benoeming van rechters.  De vraag is of dat gaat lukken. In elk geval is de kans groot dat Polen zijn poten stijf houdt. Als commissaris Timmermans niet de steun krijgt van de overige 27 lidstaten, staat hij met lege handen.

Maar ja, het is de Europese Unie. Er komt een moment dat Duitsland en Frankrijk zich met de zaak zullen bemoeien. Hoe het ook zij, Timmermans heeft het grootste gelijk. Zelfs zouden staten die een loopje nemen met de kernwaarden van de Europese Unie niet eens lid mogen zijn.