‘Laatste dictator’ schuwt geen middel

‘De laatste dictator van Europa’, is de bijnaam voor de 65-jarige president van Wit-Rusland, Alexandr Loekasjenko. Naar verluidt bevalt de bijnaam wel. Wellicht meent Loekasjenko dat hij indruk maakt. Dat, met andere woorden, mogelijke tegenstanders inzien dat verzet zinloos is. Immers, een dictator weet wel raad met critici en mogelijke uitdagers. De gevangenis en erger wachten.

Zondag telde Loekasjenko zijn zegeningen. Vierentwintig jaar regeert de voormalige Sovjetvazal met harde hand over 9 miljoen inwoners. Vijf keer al won hij verkiezingen conform de lessen van elke zichzelf respecterende dictator. Dit keer zou 80 procent van de stemmen op hem zijn uitgebracht, tegen nog geen 10 procent voor zijn tegenstander, Svetlana Tichanovskaya. Kortom, de zege stond vast. ‘De laatste dictator van Europa’. Helaas voor Loekasjenko gaat het ook in Wit-Rusland of Belarus zoals het zo vaak gaat in dictaturen. Niks zekerheid. Het volk blijft vastbesloten. Het accepteert de uitslag niet. Protesteert, trotseert en loopt alweer twee dagen te hoop tegen rijen van soldaten met hun wapenstokken, rubberen kogels, tanks en wat niet al.

Dus treden de ordetroepen met harde hand op. Er wordt geslagen, geschoten. Tenminste twee doden zijn gevallen. Duizenden betogers zijn gevangengenomen.

Intussen is de tegenkandidaat Svetlana Tichanovskaya opgedoken in buurland Litouwen nadat zij uren onvindbaar was. Wel dook een filmpje op waarin zij de bevolking vroeg naar huis te gaan en geen geweld te gebruiken. Waarnemers lijken ervan overtuigd dat de verklaring onder grote druk is afgelegd. Zij wijzen erop dat Tichanovskaya’s echtgenoot en verschillende campagnemedewerkers in de gevangenis zitten.

Intussen lijken de betogers in de grote steden als Minsk en Brest nog niet van zins de strijd op te geven. Ook legden duizenden arbeiders gisteren het werk neer, terwijl de naar Rusland gevluchte partner van Tichanovskaya, Valeri Tsepkalo, de oprichting bekendmaakte van het Comité van Nationale Redding.