Leider AfD lokt rechtse kiezer
Zestig miljoen kiezers mogen volgende week zondag, 24 september, hun stem uitbrengen voor de Bondsdag, het Duitse parlement. De peilingen zijn helder. De CDU/CSU van bondskanselier Angela Merkel blijft ruimschoots de grootste partij in de Bondsdag. Vermoedelijk heeft ze wel een coalitiepartner nog om te kunnen regeren.
De vraag is welke partij die partner wordt. De SPD heeft er na vier jaar vermoedelijk genoeg van om als bijwagen te fungeren. Ze vreest het lot dat zoveel socialistische partijen in Europa ten deel is gevallen. De meeste kans maakt de liberale FDP die uit de dood herrezen lijkt. Maar ook die Grüne is een kandidaat.
En de nieuwkomer, de AfD? De ‘Alternative’ staat volgens de peilingen met 10 procent ruim boven de kiesdrempel. Topkandidaat Gauland zou zijn partij wel eens buitenspel hebben kunnen gezet toen hij op 2 september zich op een bijeenkomst hardop afvroeg of het geen tijd wordt de Duitse Wehrmacht te rehabiliteren. “De Nazi-tijd hoeft ons niet langer te worden voorgehouden. We zouden”, aldus Gauland, “best wel trots op onze soldaten mogen zijn, zoals de Fransen en Britten op die van hun”.
Sommigen zullen zich ‘Hitlers gewillige beulen’ (1996) herinneren waarmee de Amerikaanse historicus Daniel Goldhagen de wereld schokte met de visie dat de gewone Duitsers de Holocaust mogelijk maakten vanwege het alom aanwezige antisemitisme. “Gewone Duitsers, dus ook soldaten, hebben de Nazibeulen niets in de weg gelegd. Zijn medeverantwoordelijk”.
De vraag is nu waarom Gauland zijn uitspraak deed. Mogelijk laat hij zich leiden door de onvrede in het land nu het vluchtelingenbeleid van de regering-Merkel op grote weerzin blijft stuiten. Toespraken van bondskanselier Merkel en CDU-kandidaten worden met grote regelmaat onderbroken. De rechtervleugel van de CDU en de Beierse CSU zouden ontvankelijk zijn voor de kritiek.
Misschien mist Gauland de kans op regeringsmacht. Hij zal hopen op de twijfelaars die bondskanselier Merkel een lesje willen leren.