Spanning om Wit-Rusland loopt op

De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) heeft gisteren in Wenen besloten een onderzoek te beginnen naar mensenrechtenschendingen in Wit-Rusland. Het Europese Parlement wil dat de EU de Wit-Russische president Loekasjenko op de sanctielijst plaatst. Intussen heeft Wit-Rusland de grens met de EU-lidstaten Polen en Litouwen gesloten, terwijl het de controle op de grens met Oekraïne heeft verscherpt.

Langzamerhand nadert de situatie in Wit-Rusland een climax. Met massademonstraties ageren de Wit-Russen nu al meer dan een maand tegen de officiële uitslag van de presidentsverkiezingen. Volgens de regering zou Loekasjenko 80 procent van de stemmen hebben gekregen. De demonstranten zijn ervan overtuigd dat niet Loekasjenko maar tegenkandidaat Svetlana Tichanovskaja de winnaar is.

Duidelijk is dat de huidige president die zichzelf neerzet als de laatste dictator van Europa de zaak niet onder controle heeft. Daarom heeft hij de hulp van Rusland ingeroepen. Gezamenlijke oefeningen van Wit-Russische en Russische legereenheden zouden al plaatsvinden. Vermoedelijk hoopt Loekasjenko op die manier zijn eigen positie te kunnen veiligstellen.

Of die opzet lukt, is de grote vraag. Massa-arrestaties en folteringen schrikken de demonstranten niet af. De bevolking heeft duidelijk genoeg van de president die al sinds 1994 aan de macht is.

Ook de Russische president Poetin heeft weinig op met zijn collega die de afgelopen jaren er vooral op uit was zijn tegenstanders tegen elkaar uit te spelen. Poetin streeft naar de totstandkoming van een Russisch/Wit-Russische Unie.

Voor Loekasjenko is het de enige kans zijn politieke hoofd te redden. Maar zelfs hij zal zich realiseren dat Poetin liever zal kiezen voor een betrouwbaardere zetbaas, een man die in staat is Wit-Rusland te maken tot wat het tot 1990 was, een staat waarvan het  lot voor eeuwig is verbonden met het Russische moederland.