Tekortkomingen breken EU op
Een angsthazenkolonie noemt de Belgische politicoloog dr. Jonathan Holslag de Europese Unie. Zelfs toont hij enig begrip voor mensen die een voorkeur hebben voor sterke mannen omdat zij zich ergeren aan de wereldvreemdheid en het gebrek aan durf van zoveel Europese politici. Holslag is niet zomaar iemand. Hij is een kenner van China en een naaste adviseur van eurocommissaris Frans Timmermans. Dat hij in de Volkskrant de Europese Unie een angsthazenkolonie noemt, geeft dan ook te denken. Punt is, aldus de politicoloog, dat de Europese politici zijn groot geworden in extreme welvaart en opgeleid aan instituten die uitmunten in gewichtigdoenerij en wereldvreemdheid. Zij missen de verbeelding,deinzen terug op belangrijke momenten en hebben geen toekomstvisie.
De Europese politici kunnen niet op tegen een man als Trump. Zij trekken zich terug bij de eerste de beste mail uit China. Durven niet in te gaan tegen dumpingpraktijken. Daarom wil de China-expert Europa wakker schudden. Waarschuwen voor de gevolgen van het gebrek aan politieke daadkracht.
De toekomst van de EU staat op het spel. Nu kan het nog. Immers, de EU is nog altijd de tweede economie van de wereld, heeft meer dan voldoende kennis en capaciteiten, is rijk en welvarend genoeg.
Ongetwijfeld heeft Holslag een punt. De Europese Unie is onder de hoede van de Verenigde Staten van Amerika in zeventig jaar uitgegroeid tot een economische kolos, een aards paradijs al helemaal voor de minder gelukkige bewoners van landen die van doen hebben met giftige dictators, vernietigende oorlogen voeren en diepe armoede.
Dat moge zo zijn, politiek gezien groeide Europa niet mee. Met de val van de Muur in 1989 en de toetreding van het oude Oostblok nam ook de verdeeldheid toe. Waar het Noorden hamert op begrotingsdiscipline, worstelen Italië en Griekenland met immense tekorten. De Europese lidstaten moeten democratische rechtstaten zijn, maar de nieuwkomers Hongarije en Polen blijken het met dat principe niet zo nauw te nemen. Het nationaal-populisme tart de idee van een democratische rechtsstaat.
De politieke zwakte van de Europese Unie werd lang verbloemd door het bondgenootschap met de Verenigde Staten van Europa. Maar die verdedigingslinie ligt onder zwaar vuur, nu president Trump kiest voor America First.
Europa heeft vele crises overleefd. Zelfs bracht de Brexit de overige 27 lidstaten dichterbij elkaar. Het Covid-19virus is in eerste instantie een gezondheidscrisis. Toch kan het geen toeval zijn dat de Europese zwakte juist nu aan het licht komt. De zorgen van een expert als dr. Jonathan Holslag zijn begrijpelijk. De term angsthazenkolonie is niet alleen een waarschuwing. Hij wil er juist korte metten mee maken.