Zege Biden komt steeds dichterbij
De 45ste president van de Verenigde Staten van Amerika vecht een vergeefse strijd. Donald Trumps verblijf in het Witte Huis wordt niet verlengd. Zijn achterstand in de peilingen op de Democratische uitdager en voormalige vicepresident, Joe Biden, is te groot. Drie weken voor de verkiezingen geeft Nate Silver’s site Five Thirty Eight de huidige president nog maar 15 procent kans om te winnen. En dat kan maar tot één conclusie leiden, de 77-jarige Joe Biden zal hem opvolgen.
Nòg durven weinigen een harde voorspelling te doen, al is het maar omdat zij 2016 niet zijn vergeten toen Hillary Clinton de gedoodverfde winnaar was. De geschiedenis is bekend. Ook zij had een voorsprong. Maar Trump won.
Inmiddels is de wereld vier jaar verder en weten de 330 miljoen Amerikanen wat het betekent, een man als Trump aan het roer te hebben: Niet te beroerd om de steun in te roepen van extreemrechts, in te haken op racistische vooroordelen, oude bondgenoten van Amerika te vervreemden, zich te laten ringeloren door een autocraat-moordenaar als Vladimir Poetin van Rusland.
Een president óók, die teruggrijpt op oude Republikeinse taktieken die dateren van de jaren 1960, 1970. Daarbij de steun zoekend van de bange witte middenklasse die niets voelde voor gelijke rechten van de zwarte Amerikanen en andere moderniteiten in een periode dat de oorlog in Vietnam het land tot op het bot verdeelde.
Met de hartenkreet, Law and Order, veroverde Nixon in 1968 de zwijgende meerderheid en daarmee het presidentschap. Tweeënvijftig jaar later probeert Trump hetzelfde. Maar zoals zo vaak in de afgelopen vier jaar is gebleken, heeft Trump geen idee, geen plan. Sterker nog, hij is geen politicus, hij is een zakenman en dan niet eens een goede zoals The New York Times enkele weken geleden duidelijk maakte in een onderzoek naar zijn financiën.
Bovendien is het Amerika van 2020 een ander Amerika dan dat van 1950. Toegegeven, er zijn nog oude restanten die maar niet willen verdwijnen. Zo durven de tegenstanders van het wapenbezit nog altijd niet door te drukken. Maar het grote verschil is toch dat de jaren 1950, 1960 zich kenmerkten door een actief overheidsbeleid, met fatsoenlijke belastingen en grotere gelijkheid tussen de verschillende bevolkingsgroepen.
In 2020 neemt de ongelijkheid in de VS alleen maar toe. Leeft bijna 40 procent van de bevolking onder de armoedegrens. Hebben de vaak witte rijken zich afgezonderd in ontoegankelijke wijken. Liggen met name de oude industriesteden er desolaat bij. Van alles beloofde Trump in 2016, maar het enige dat hij bereikte, was een enorme lastenverlichting waarvan vooral de rijken profiteerden.
Nee, Trump geeft de strijd niet op. Hij zal doorvechten, op zijn manier. Een laatste truc is geenszins uitgesloten. Sowieso zal Biden het presidentschap niet cadeau krijgen. De enorme polarisatie blijft een ding. Toch zullen de Amerikaanse kiezers de Democraat een kans geven. Ze moeten wel, al is het maar om het land van de grote mogelijkheden weer op de been te helpen.