Critici Trump verliezen hoop

Zeventig jaar, geen politieke ervaring. Maar wel, president van de Verenigde Staten, het machtigste land ter wereld. Inmiddels is het niet alleen in Trumps hoofdkwartier in New York een drukte van belang. In de Europese Unie, Japan, China, Rusland, overal ter wereld breken diplomaten zich het hoofd over de vraag hoe zij zich moeten voorbereiden op een koers die alle kanten uit kan waaieren.

Gaven gezaghebbende commentatoren en columnisten president-elect nog het voordeel van de twijfel, inmiddels is de onrust van de straat overgeslagen naar de krantenkolommen van liberale kranten als The New York Times en The Washington Post. Het zijn de eerste benoemingen op cruciale posten die bij ervaren columnisten als Nicholas Kristoff, Ross Douthat elke hoop op een verstandige, gematigder koers doen vervliegen.

Aan de basis van die zorg staan de onervarenheid van Trump en een wereld die almaar complexer wordt. Maar het zijn de eerste benoemingen op cruciale posten die critici van elke illusie hebben beroofd. De namen die naar voren komen, zijn die van zijn campagneadviseurs, vertrouwelingen. Rechtse diehards zijn het terechtkomen op gezichtsbepalende departementen zoals justitie, veiligheid en financiën.

Zo zou de omstreden generaal buiten dienst en complotdenker M. Flynn al gevraagd zijn voor nationale veiligheid. Op justitie wil Trump de minstens zo omstreden extreemrechtse senator Jeff Sissions uit de zuidelijk staat, Alabama.
Ongetwijfeld zal president Trump proberen zijn verkiezingsbeloftes te houden. Dus krijgen de Amerikanen hun belastingverlaging. Worden wegen aangelegd en bruggen gebouwd. Tegelijk kan hij ervan op aan dat de Republikeinse meerderheden in Senaat en Huis van Afgevaardigden hun stempel willen drukken. “Niets voor niets”, rekenen de tegenstanders van abortus, Obama’ Medicare zich nog rijker dan zij nu al zijn.

Al met al belooft een allegaartje van rechts tot uiterst rechts, de Bible Belt en het grote geld de komende jaren mede richting geven aan het beleid van de politiek onervaren president.
Toch zoekt Trump steun bij critici. Zo lijkt ex-presidentskandidaat Mitt Romney de meest serieuze kandidaat voor buitenlandse zaken. Voor defensie heeft hij generaal b.d en oud-marinier Mattis op het oog.

”America First”, beloofde kandidaat Donald Trump zijn kiezers, herinnerend aan de beweging waarmee luchtheld Charles Lindbergh in de Tweede Wereldoorlog ijverde voor een isolationistische koers. Of president Trump daarmee slaagt het oude Amerika nieuw leven in te blazen, industrieën winstgevend te maken, China, Rusland tot concessies te bewegen? The New York Timescolumnist Roger Cohen vreest met grote vreze, voorziet spanningen in de Republikeinse partij en vraagt zich af of president daarin overeind kan blijven.

Natuurlijk kan de VS proberen op de kortst mogelijke termijn zoveel mogelijk illegale immigranten uit te zetten,een streep te zetten door internationale verdragen, de bondgenoten Europa en Japan onder druk zetten.
Maar de wereld is wel 70 jaar verder. Politieke verhoudingen zijn anders geworden. Bondgenoten zullen niet meer blindelings volgen. “Europa moet zijn NAVO-verplichtingen voldoen”, eiste presidentskandidaat Trump al in een vroeg stadium. De Japanse premier Abe haastte zich al naar New York voor een gesprek onder vier ogen. “Als de VS zich terugtrekt, hoe moet het dan met China en het onberekenbare Noord-Korea”? is de brandende vraag in Tokio.

Verkiezingsretoriek. Trump is wel een onervaren nieuweling. Niemand weet hoever hij bereid is te gaan. Op zijn afscheidstournee prees president Barack Obama de Duitse bondskanselier Angela Merkel aan als de beste leider die Europa zich kan wensen.

Duitsland, de cirkel is rond. Mmm. Politieke leiders doen zelden uitspraken zonder dat zij daar goed over hebben nagedacht. Geen twijfel, na 70 jaar is de democratie er stevig gevestigd. Of Europa daarmee klaar is voor Duits leiderschap?
Al met al krijgen de plannen van president-elect Trump vorm. Maar voor een definitief oordeel is het nog altijd wat vroeg.