Column Sjonk Ritmeester

Erdogan is nog lang niet klaar

Voor de vierde maal sinds de mislukte staatsgreep van vorig jaar heeft de Turkse president Erdogan de noodtoestand verlengd, ditmaal met drie maanden. De maatregel, aldus een woordvoerder, is nodig om het terrorisme te bestrijden en het netwerk van Fethullah Gülen te ontmantelen.

Gülen die in de Verenigde Staten verblijft, is volgens Erdogan en zijn AKP-partij verantwoordelijk voor de staatsgreep van 16 juli 2016. Intussen zijn in Turkije tenminste 50.000 arrestaties verricht. Meer dan 150.000 ambtenaren, docenten, journalisten en  militairen zijn hun baan kwijtgeraakt.

Drie maanden geleden won de Turkse president nipt een referendum. Ongeveer 51 procent van de stemgerechtigden gaven hun goedkeuring aan een grondwetswijziging, die de bevoegdheden van de president verruimt, na de verkiezingen van 2019.

Vanaf dat moment is de president niet alleen het staatshoofd, maar heeft hij ook de leiding van de uitvoerende macht. Mag per decreet regeren, kan rechters en bewindslieden benoemen en de noodtoestand uitroepen. Het parlement heeft een tweederde meerderheid nodig om de president te ontslaan.

En nòg is Recep Tayyip Erdogan niet klaar. Tsja, de regerende AKP heeft 317 van de 550 leden in het Turkse parlement. Een ruime, maar geen tweederde meerderheid dus. Ondanks een reeks van intimiderende maatregelen slaagt Erdogan er  niet in de oppositie uit te schakelen. Vorige maand nog baarde de leider van de Republikeinse Volkspartij (CHP), Kemal Kilicdaroglu opzien met een proestmars van Ankara naar Istanbul. Verkiezingen en het recente referendum worden steevast maar nipt gewonnen.

Wat niet wil zeggen dat Erdogan geen vorderingen maakt. Oppositiepartijen houden zich klein, aarzelen over de strategie. Vorig jaar rekende de president zich rijk toen miljoenen Turken de straat opgingen om het leger terug naar de kazernes te sturen.

Duizenden arrestaties volgden. Maatregelen beperkten de meningsvrijheid, onwelgevallige media werden het zwijgen opgelegd. Bij verkiezingen kregen de AKP-vriendelijke politici vrij spel waar de oppositie allerlei obstakels moest zien te overwinnen.

Maar bij het referendum over de grondwetswijziging was de meerderheid splinterdun. De CHP-mars toonde aan dat de oppositie springlevend is. Zelfs weten Erdogan en de zijnen niet of zij kunnen rekenen op de onvoorwaardelijke steun van het leger.

Er mogen zuiveringen hebben plaatsgevonden, vermoedelijk bevinden zich in de boezem van het leger nog tal van tegenkrachten. De Turkse president zal alles op alles zetten, het leger naar zijn hand te zetten. Pas als die strijd gestreden is, kan Recep Tayyip Erdogan de echte stappen zetten, op weg naar zijn grote droom, die van een machtige, invloedrijke leider van de Turkse islamitische natie.

Bent u het eens met de schrijver? Of juist niet? Geef uw mening!

De Krant met een Mening