Soms klinken woorden zo gewoon

Zoals hij de drie portretten becommentarieerde bij het televisieprogramma Sterren op het doek, doen maar weinigen: Zich als randdebiel neerzetten, de onderkin accentueren. Zelfkritiek is een mooi ding, maar dit gaat wel wat ver.

Mart Smeets mag volgens degenen die hem zeggen te kennen, een complex mens zijn. Van zijn hart maakt hij geen moordkuil. Dus liet hij schilder Joop Rubens weten dat het  resultaat hem geenszins zinde.  Logisch, want bij het voorgesprek botsten beide mannen al gauw.  De schilder wilde het object beter leren kennen. Mart vond dat hij in zijn hoofd probeerde te klimmen. Misschien ontwaarde het televisie-icoon daarom een bestraffende  Amstelveens-Joodse manier van kijken.

“Racisme”, kreunt het land. “Opnieuw. Hebben we net Zwarte Piet  en Gordon gehad, valt Mart Smeets door de mand”. Toch lijkt hier iets anders aan de hand. Wat Mart Smeets doet, is welhaast het tegendeel van racisme. Althans, zo bedoeld, en voelt de ontvanger zich er daarom niet altijd even gemakkelijk bij.

Ook doet het optreden van presentatrice Hanneke Groenteman enkele wenkbrauwen fronsen. Zij stond erbij. Keek ernaar. Geen reactie. Ook bij de schilder kwam ogenschijnlijk niets binnen. Dat kàn.  Soms klinken woorden zo gewoon. Dan nòg had de presentatrice kunnen ingrijpen, de montage eruit halen. Mart Smeets ter verantwoording roepen.

Mart Smeets heeft ook wel een punt.  In elk geval leest zijn versie in het NRC Handelsblad geloofwaardig. Oprecht. Verbaasd. Opnieuw klinkt de zelfkritiek door.  Smeets’ opmerking valt naar eigen zeggen in de context van een gesprek dat hij met Joop Rubens had. Vermoedelijk is hij alleen vergeten dat de televisie die context er niet bij geeft. Het spijt hem, en hij belooft beter op zijn woorden te passen.

Kortom, de opmerking heeft niets met kwaadaardigheid van doen, laat staan met racisme. Wel met de persoon die Mart Smeets nu eenmaal is.