Nog kan het politieke tij keren
De winst viel ietwat tegen. Toch haalden partijen als de Duitse AfD, het Franse Rassemblement National, Fratelli d’Italia, Vlaams Belang, de PVV en nog wat klein grut een kleine 150 van de 720 zetels op bij de verkiezingen voor het Europese Parlement. De pro-Europese partijen verloren dankzij de liberalen en de groenen de nodige stemmen, maar behielden een ruime meerderheid met een dikke 400 zetels.Vreesden vijfhonderd miljoen Europese burgers een week of wat geleden nog een verpletterende extreemrechtse overwinning, het grote extreemrechtse gevaar lijkt verdwenen. Zelfs is er een andere naam. Steeds meer maakt extreemrechts plaats voor rechts radicaal. De extremist wil àf van de Europese Unie. Radicaal Het wil er juist ìn, om haar van binnenuit te veranderen.
Rechts radicaal won. Zo bleef de Italiaanse premier Georgia Meloni met haar Fratelli d’Italia de concurrentie ruim voor met 28,8 procent van de stemmen. Momenteel maakt ze deel uit van de fractie in het Europese Parlement van Conservatieven en Hervormers, de ECR.
Daar voelt ook Marine Le Pen van het Franse Rassemblement National (RN) wel voor. Haar vader, Jean-Marie, ging haar voor als leider van extreemrechts. Maar zijn dochter wil af van dat etiket. Extreemrechts. Radicaalrechts, rechts radicaal. Wat maakt het allemaal ook uit. Het is maar een naam. De politieke verschillen zijn minimaal.
Marine Le Pen is niet eens de eerste. In Nederland heeft geestverwant Geert Wilders van de PVV eenzelfde stap gezet. Ideeën heeft hij in de ijskast gezet. En nee, premier is hij niet geworden. Hij heeft er wel vijf ministeries voor teruggekregen en is tot het hart van het Nederlandse politieke centrum doorgedrongen.
Over nog geen drie jaar zijn er opnieuw verkiezingen. Natuurlijk er kan in Den Haag veel misgaan. Maar zou de PVV ook de schuld krijgen? Veel, zo niet alles hangt af van de grotere politieke ontwikkelingen. In Europa, in de Verenigde Staten.
In 2016 stemden de Engelsen al voor de Brexit. De Franse president Macron heeft na de grote nederlaag van afgelopen weekeinde, nieuwe verkiezingen uitgeschreven. In Duitsland staat de stoplichtcoalitie van SPD, De Groenen en de FDP er slecht voor. Ook daar zijn dit najaar belangrijke deelstaatverkiezingen.
En dan vinden op 5 november de Amerikaanse presidentsverkiezingen plaats. De mogelijkheid dat oud-president Trump een nieuwe kans krijgt, is geenszins uitgesloten.
Nog kan het politieke tij keren. Alleen blijft de vraag, hoe, wanneer, door wie?