Ook Johnson wil premier worden
Wordt Boris Johnson opnieuw premier van het Verenigd Koninkrijk? Of krijgt oud-minister van financiën Rishi Sunak een nieuwe kans? Ook de oud-minister van defensie Penny Mordaunt is kandidaat, terwijl ex-bewindslieden Kemi Badenoch en Grant Shapps de verrassende outsiders kunnen zijn.
Maar hoe het in het Verenigd Koninkrijk ook verder gaat, met de politieke carrière van Lizz Truss is het voorlopig gedaan. Vierenveertig dagen geleden is ze aangetreden. Gisteren maakte de 47-jarige premier haar aftreden bekend.
Korter dan wie ook is Truss de hoofdbewoner van 10 Downing Street geweest. Wel blijft ze aan totdat de Conservatieve partij haar opvolger heeft gekozen. Uiterlijk op vrijdag 28 oktober moet de naam bekend zijn.
Waarmee het Verenigd Koninkrijk de vierde premier zal krijgen na het Brexit-referendum van 2016. Een premier, die door partijleden wordt aangewezen. De Britse kiezer heeft het nakijken.
Het aftreden van premier Truss is nauwelijks een verrassing. Ze is ook niet zomaar een onschuldig slachtoffer van de politieke onrust. De minibegroting van haar vriend, de inmiddels ontslagen minister van financiën, Kwasi Kwarteng, is de directe aanleiding.
De begroting voorzag in lastenverlichting voor de hogere inkomensgroepen. De ongedekte leningen leidden direct tot een duikvlucht van het Britse pond, dalende aandelenkoersen en torenhoge rentes.
Al met al past Truss’ kortstondige loopbaan bij de politieke situatie waarin het Verenigd Koninkrijk verkeert. Ook haar voorganger en partijgenoot, Boris Johnson maakte er een potje van. In juli van dit jaar moest hij aftreden. Hij had gelogen, gefeest, de kiezer bedrogen. Er loopt nog een rechtszaak tegen hem.
Een staat met het nodige gezag, baas in eigen huis en welvaart zou het Verenigd Koninkrijk na de Brexit zijn, beloofden Johnson in 2019 en Truss in 2022. In plaats daarvan ligt de reputatie van het eens zo machtige wereldrijk aan gruzelementen. Zelfs de meest trotse Brit moet erkennen dat het land daarvoor verantwoordelijk is. En dat geldt voor de Conservatieve partij en haar politieke vertegenwoordigers wel heel in het bijzonder.
In de meest recente peilingen kunnen de Conservatieven rekenen op nauwelijks 20 procent van de kiezers. Waarmee gezegd, verkiezingen zijn niet het plan. Ook al steeg gisteren het Britse pond en daalde de rente, de partij zou gedoemd zijn, voor jarenlang veroordeeld tot de oppositie.