Trump raakt steeds meer in nauw

Jeroen Pauw besteedde een uur om herinneringen op te halen over de missie-Uruzgan. Tussen 2006 en 2010 opereerden ongeveer 5000 Nederlandse militairen vanuit de bases Kamp Holland en Kamp Hadrianus. Trots verhaalden politici en de legerleiding over de   ‘Dutch approach’  met als doel de Afghaanse overheid bij te brengen verantwoordelijkheid te nemen voor de wederopbouw van het verwoeste land.

Uruzgan!  Zelden was Nederland zo verdeeld over het sturen van een militaire missie als toen, in 2006. Met name D66 en PvdA opperden grote bezwaren. Dat de missie gevaarlijk was, werd al snel duidelijk. In een tijdsbestek van nog geen drie jaar kwamen 19 Nederlandse militairen om. In 2010 beёindigde Nederland zijn deelname aan de Uruzgan-missie.

Is de missie daarmee mislukt? De kijker moet in elk geval concluderen dat de voormalige Nederlandse basis er nu verlaten en desolaat bijligt en de Afghanen zich best wel in de steekgelaten voelen. Jeroen Pauw gaf de politici de kans het beleid te verdedigen. Nogmaals, voor de zoveelste keer. Om tot slot de ouders van een doodgeschoten soldaat dringend in de ogen te kijken voor de retorische vraag: “Dus jullie zoons dood  is voor niets geweest”?

Zelfevaluatie. Kritisch onderzoek. Achteraf gedoe. Navelstaren. Nederland is er goed in. Over Indiё zijn we nog niet uitgepraat. De treinkapingen van de jaren 1970 geven elk jaar weer nieuwe inzichten. Srebrenica haalt met de regelmaat van een klok de voorpagina’s. Misschien leren we ervan.

Stapje bij stapje valt er misschien iets te bereiken. Van de geschiedenis kunnen we leren. Jazeker, soms. Maar geschiedenis is ook een levensgroot obstakel. Geschiedenis vervaagt. “Nooit, nooit meer trappen we in de val van een dictatuur”, is de les die wij geleerd hadden. Maar dan blijkt dat de  theorie nogal wat hiaten heeft. Moeten er soms kongsi’s gesloten worden met krijgsheren die niet op een mensenleven kijken, maar wel brood zien in de papaverteelt en geen boodschap hebben aan goddeloze, decadente westerlingen. Blijken tradities taai en zelfs onverwoestbaar.

Geduld dus, de mensen leren kennen, hun vertrouwen winnen. Het is een lang proces waarvan de uitkomst hoogst onzeker is. Andere brandhaarden dienen zich aan.  Afrika en het Midden-Oosten kunnen we evenmin aan hun lot overlaten.

Intussen rommelen we wat aan. Premier Rutte haalt via een geitenpaadje een reuzenoverwinning. Europa zal het Oekraїnereferendum niet gebruiken als opstap voor het EU-lidmaatschap. Ach, voor de referendumadepten is het sowieso een farce. VNL, GeenPeil, PVV en andere tegestanders van het associatieverdrag hebben weer een argument erbij om de politieke elite aan te vallen. Haar neer te zetten als een groep die consequent en moedwillig de wensen van de burgers negeert.

Navelstaren dus. Niet alleen Nederland is met zichzelf bezig. De Europese Unie mag geen politieke eenheid zijn. De NAVO is een machtig wapen, maar de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk handelen vooral naar eigen inzicht. De wereld mist leiderschap. De afgelopen acht jaar heeft het Amerika van president Barack Obama geconcludeerd dat het niet alleen de problemen kan oplossen, dictators aanpakken en ook nog eens de concurrentie het hoofd bieden.

President Obama handelde ernaar. Liet Israёl en de Palestijnen hun gang gaan. Trok het Amerikaanse leger terug uit Irak en Afghanistan. Sloot een nucleaire deal met Iran, gaf Saoedi-Arabiё de vrije hand. In het Verre Oosten maakte China zijn buren nerveus met zijn kunstmatige eilandenpolitiek. Intussen werkt Rusland hard aan zijn status van grote mogendheid. De bezetting van De Krim riep herinneringen op aan de Koude Oorlog.  Dankzij president Poetin kan de Syrische dictator Assad zich handhaven. Inmiddels melden ook de  regionale grootmachten Turkije en Iran zich aan het moorddadige front.

Zijn de politieke en militaire ontwikkelingen al niet gevaarlijk genoeg, ze halen het niet bij de consequenties van de Russische bemoeienis met de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Experts achten het bewezen dat die bemoeienis direct geleid heeft tot de verkiezing van de Republikein en vriend van Poetin, Donald Trump.

Een maand nog. Dan mag Donald Trump zich de 45^ste president van de Verenigde Staten noemen. Helaas voor hem, maar de vastgoedmiljardair raakt met het uur meer verstrikt in de netten die hij zelf heeft gespannen en die zijn politieke tegenstanders steeds nauwer aantrekken. Want wat wist Trump van de FBI-verdachtmakingen aan het adres van tegenkandidaat Hillary Clinton? Wat was zijn rol?

Zoveel is zeker, het laatste woord is nog lang niet gezegd. In elk geval durf ik de stelling, ik zal het voorzichtig formuleren, wel aan dat Donald Trumps kansen op het 45^ste presidentschap welhaast nihil moeten worden geacht. Misschien is het daarom niet zo’n gek idee als de Nederlandse regering zich dat scenario ter harte neemt, al is het maar omdat de consequenties verreikend en ingrijpend beloven te zijn en de concurrenten niet stil zullen zitten.