Vrijdag kan het kabinet vallen
Wilfred Genee was onlangs te gast bij De Wereld Draait Door. Nee, de presentator van Voetbal International bekende geen ongelijk. Wel gaf hij toe dat de derde plek van het Nederlands elftal hem enorm verrast had. “Fantastisch. Ik ben er blijer om dan wie ook. Maar wees nou eerlijk”, voegde hij eraan toe, “ik ben er zeker van. Heb geen twijfel. Als Spanje die ene levensgrote kans voor rust benut had, was het 2-0 geworden. Dan was het afgelopen. Had Nederland voortijdig naar huis gemoeten”.
Ach, het wereldkampioenschap voetbal in Braziliё. Wie heeft het er nog over? Toch is het wel grappig wat Wilfred Genee doet. In plaats van zijn ongelijk te bekennen, draait hij de zaak behendig om. Het onzinnige van zijn bewering is niet aan te tonen. Immers, het is nooit 2-0 geweest.
Punt is echter dat de presentator niet alleen staat. Ongelijk bekennen, is het allerlaatste wat je doet. Klopt de uitkomst niet, draai je de zaak desnoods om. Doeltreffend is altijd weer de uitspraak dat het achteraf makkelijk praten is. Wilfred Genee staat model voor zoveel mensen, voor collega’s, maar net zo goed voor politici, economen, CEO’s, commentatoren. Ja, voor wie niet?
In The New York Times schrijft Nobelprijswinnaar Paul Krugman er wekelijks over. Ook de Amerikaanse econoom heeft wel eens ongelijk. Daar staat dan wel tegenover dat hij al jaren, sinds het uitbreken van de economische crisis, week in, week uit de oude wijsheid predikt: “In een periode van depressie moet de overheid uitgeven, investeren. Bezuinigen, het terugschroeven van de uitgaven genereert alleen maar werkloosheid”. Aldus is gebeurd, met name in Europa waar diezelfde Krugman logischerwijs niet hoog aangeschreven staat. Hier is een sluitende begroting het hoogste doel. Wordt hevig bezuinigd. Deflatie dreigt. De werkloosheid is hoog.
Krugman is blij in de Verenigde Staten te wonen waar president Obama er in elk geval in geslaagd is de economie draaiende te houdende, ook al gaat hij niet ver genoeg. Hoe anders, gaat het er in Europa toe. Met onnavolgbare koppigheid houden de bestuurders vast aan de politiek van bezuinigingen en hervormingen. Boze kiezers negeren ze. Aan ongelijk bekennen doen ze niet. Dan gaan ze liever de afgrond in.
Het is die houding die moedeloos maakt. Altijd geloofd dat er verstandige politici zijn, in wie kiezers vertrouwen mogen hebben. Ongetwijfeld komt er een keer ten goede. Maar wanneer, hoe? En wat voor schade wordt intussen aangericht?
Intussen verdiept de crisis zich. De euro is een splijtzwam. Eng-nationalisme waart overal rond. Het afgelopen weekend nog, boekten de Duitse AfD en de Zweedse Democraten opzienbarende verkiezingssuccessen. De democratie is in crisis. De gevestigde orde houdt zich doof. Heeft ze net defensie afgeschaft, waant Rusland zich weer een wereldmacht. Denkt de Britse premier Cameron het volk te winnen door zich tegen de almacht van Brussel af te zetten, dreigen de Schotten uit het Verenigd Koninkrijk en in een ongewisse toekomst te stappen. Intussen zitten we gevangen in het web dat banken, multinationals en de hen omspannende neoliberale krachten hebben gespannen.
Geen idee wat ons te wachten staat. Wel hebben we ons opnieuw gestort in een oorlog in het Midden-Oosten. Geloven we dat in Oost-Europa de appeasement zijn werk zal doen. Maken ons grote zorgen over de radicale islam. Donderdag kunnen de Schotten zomaar Yes stemmen. Vrijdag kan het kabinet vallen. Het moet aan mij liggen, maar de spanning is nauwelijks te harden, en dan te weten dat het allemaal voorkomen had kunnen worden. Je ongelijk kunnen bekennen, goed luisteren en de bakens tijdig verzetten. Meer hoeft eigenlijk niet.