ZIE HET ALS DE EIK, HET STAAT NOG
Misschien moeten we nog eens teruggaan, naar woensdag laat in de avond, 12 september 2012. De VVD wint de Tweede Kamerverkiezingen en komt uit op het recordaantal van 41 zetels. Het staat vast Mark Rutte wordt opnieuw premier. De PvdA doet het prima met de revelatie van de campagne Diederik Samsom en 38 zetels. Waarop de twee partijen razendsnel besluiten, het land een stabiel kabinet te bezorgen voor de komende viereneenhalf jaar.
“De kiezers hebben het zo gewild”, is het argument. Aanvankelijk leek het, hoe verrassend ook, nog niet zo’n gekke gedachte.
Immers, de twee partijen hadden een ruime meerderheid in de Tweede Kamer. Het CDA leek uitgeteld, na opnieuw een zwaar verlies. De VVD wilde absoluut niet met de SP. De PvdA en D66 zijn uit elkaar gegroeid. En zo waren er nog veel meer redenen voor VVD en PvdA het samen te proberen.
Hoe kortstondig was de euforie. Sprakeloos ziet Nederland toe, hoe het gezag van premier Rutte afbrokkelt, hoe Samsom en de PvdA nog altijd niet begrijpen dat het loslaten van de SP zelfmoord betekende, hoe minister van financiën Jeroen Dijsselbloem bij alle partijen steun zoekt voor nog eens vier miljard bezuinigingen in 2014.
“Nieuwe politiek. Dit is democratie”, roepen enthousiastelingen. Blijkbaar beseffen die enthousiastelingen niet dat zij getuige zijn van de aftakeling van het politieke systeem. Een systeem dat allang dood is.
Zie het als de eik. Het politieke bestel staat nog. Daar is alles mee gezegd. Politieke partijen hebben geen binding meer met de achterban. Leden zijn overwegend grijs of zien de partij als een middel om carrière te maken. Kiezers voelen geen binding met de politieke partijen.
Nederland is de centrale eenheidsstaat optima forma. Maar het centrum is wel het Westen. Zo hebben de oude grootmachten PvdA en CDA zegge en schrijve één Brabander in de Tweede Kamer. Het wantrouwen is wederzijds. Burgers mogen zelfs de burgemeester niet kiezen.
Het politieke systeem mag morsdood zijn, de kiezer heeft altijd gelijk. Maar als hij niet eens in staat is een uitspraak te doen, is er iets goed mis.
Welnu, de kiezer koos op 12 september de Tweede Kamer. De Eerste Kamer is al in 2010 gekozen, toen de politieke verhoudingen heel anders lagen. Waarbij komt dat de Eerste Kamer niet direct gekozen wordt. De Provinciale Staten kiezen de senatoren.
De Nederlandse kiezer stemt, en krijgt vervolgens een regering die hij niet wil. Geen VVD’er wilde een coalitie met de PvdA. En andersom. Twee jaar geleden explodeerde het CDA omdat de partij een gedoogconstructie aanging met de PVV van Geert Wilders.
Dit land heeft een stabiel kabinet en een serieuze oppositie nodig. Dan blijkt dat het noodlijdende CDA zijn machtsdriften behouden heeft. “Zonder ons geen meerderheid”, straalt fractieleider Sybrand Buma uit, en vindt daarbij Alexander Pechtold van D66 en Arie Slob van de ChristenUnie aan zijn zijde.
In Italiё liet de kiezer vorige week zien wat er gebeurt als de politici in gebreke blijven. Dan stemt hij op de boze Beppe Grillo. In Frankrijk krijgt het Front National steeds vastere grond onder de voeten. In Spanje, Belgiё en Groot-Brittanniё roeren de afscheidingsbewegingen steeds krachtiger.
Nederland had al Pim Fortuyn. Toen kwam Geert Wilders. En nog geloven de gevestigde partijen de kiezers ongestraft te kunnen bedriegen. Wat we zien, is de implosie van het politieke systeem.