DE ZOMER OVERLEEFT HET KABINET WEL
Om een of andere reden geloven de VVD’ers anno 2013 echt de politieke wijsheid in pacht te hebben. Dat alleen zij weten hoe de economie in elkaar zit. Hoe mensen denken, handelen, leven moeten. Het succes eigen verdienste is, en pech eigen schuld. Dat elke concessie aan coalitiepartner PvdA gelijk staat aan een nederlaag die gewroken dient te worden. VVD’ers geloven echt dat het totaal liberaal-kapitalisme boven elke twijfel verheven is.
Stel daar tegenover de PvdA’ers. In niets lijken zij op de hemelbestormende linkse elite van pakweg twintig jaar geleden. Zo onzeker.
Waar politiek leider Diederik Samsom de kiezers vorig jaar achter zich kreeg met het eerlijke verhaal lopen die nu huilend weg. Blijkbaar is Samsoms eerlijke verhaal toch niet waar zij op wachten. Begint nu pas door te dringen dat het eerlijke verhaal zich beperkt tot een plekje op het Haagse pluche in ruil voor bezuinigingen, werkloosheid, ontmanteling van de verzorgingsstaat, strengere maatregelen tegen asielzoekers.
Nog vier jaar heeft het kabinet-Rutte II te gaan. De streefdatum lijkt een illusie, ook al geven de huidige opiniepeilingen geen aanleiding voor een breuk.
Zowel VVD als PvdA staat op zwaar verlies. Daarentegen trekt met name de PVV van Geert Wilders aan, en dat is een gegeven waar ze bij de partij van Mark Rutte knap zenuwachtig van worden.
Immers, de PVV is het Telegraafpubliek, sluit aan bij strengere straffen, meer camera’s op straat, 130 kilometer. Dat soort dingen. Ook de Eurosceptici kunnen er terecht.
Het kabinet overleeft de zomer wel. Maar wat gebeurt daarna? Europa kan scherprechter zijn.
Op 13 september vinden de Bondsdagverkiezingen plaats. Hoewel de deelstaatverkiezingen van het afgelopen jaar evenzovele teleurstellingen werden voor de regerende CDU, staat de partij van bondskanselier Angela Merkel er voor september goed op. Met andere woorden, een koerswijziging valt niet te verwachten.
Intussen neemt in Europa het ongeduld over de strenge Duitsers toe. Met name de Franse president François Hollande zal actie moeten ondernemen om het vertrouwen van de kiezers terug te winnen.
Als de Amerikaanse economie dankzij stimuleringen en open geldkraanpolitiek blijft groeien, kan de kritiek op het door Duitsland en Nederland geïnitieerde bezuinigingsbeleid wel eens stormachtige proporties aannemen.
Met name de positie van de VVD komt dan in het geding. Vorige week nog zwoer fractieleider Halbe Zijlstra trouw aan de drie procentideologie. Zelfs ontwaarden sommigen een hevig verlangen naar het Amerikaans-Republikeins-liberaalkapitalistische model.
Met een gelijkgezinde partner zou de VVD het al moeilijk genoeg hebben de kabinetsrit uit te zingen. Intussen geeft Maurice de Hond de PvdA (www.peil.nl) alweer 18 zetels in de Tweede Kamer. Tot hoever kan de coalitiepartner gaan? Tot 15? Tot 10? Dan slaan de zenuwen toch wel toe. Moet de partijtop iets ondernemen. Nemen de spanningen in het kabinet toe. Kan de situatie zomaar onbeheersbaar worden.
Zover is het nog niet. Maar me dunkt, zelfs het IMF pleit voor stimuleringen. Neemt afstand van het bezuinigingsbeleid. De Amerikaanse econoom Paul Krugman wint aan gezag. Keynes leeft. “Doorgaan op de huidige weg”, blijft de econoom en Nobelprijswinnaar maar herhalen, “is een enkeltje misère. Is onbegrijpelijk, ongelooflijk onverantwoordelijk”.