VVD GEEFT LIEVER EEN DROOMBOEK UIT
Dromen mochten we opsturen. De vijftig mooiste krijgen een plekje in het Droomboek dat het Nationaal Comité Inhuldiging op 5 september overhandigt aan koning Willem-Alexander en koningin Maxima. “De dromen”, aldus het comité, “kunnen een bron van inspiratie zijn. Een staalkaart van hoop en ambitie voor het Koninkrijk der Nederlanden”.
Dromen. De vraag is, wat heeft het land er eigenlijk aan, en al helemaal in een tijd dat dit land behoefte heeft aan concrete plannen? Want voor wie het vergeten mag zijn, we bevinden ons in een economische crisis, de ergste sinds de jaren dertig van de 19e eeuw.
Crisis. Het land zit op slot. Druk in de weer is met name de grootste partij van het land, de VVD. De partij heeft moeilijk. Volgens Maurice de Hond (www.peil.nl) is zij nog maar goed voor 24 zetels in de Tweede Kamer.
Dus proberen de liberalen de kiezers terug te winnen, en doen dat op basis van een twee sporenprogram . Doel is een kleine overheid, zelfverantwoordelijkheid, particulier initiatief en begrotingsevenwicht.
Spoor nr. 1 hanteert premier Rutte. Hij eist optimisme.
Spoor nr. 2 is van Halbe Zijlstra, fractieleider van de VVD in de Tweede Kamer. In het NRC Handelsblad gaf hij zijn visie op de samenleving. In het opinieprogramma Buitenhof legde hij uit:
“Net als in de jaren 1980 moet het land bezuinigen opdat onze kinderen schuldenvrij zijn. De overheid moet zich beperken tot de kernwaarden. Burgers”, beklemtoonde hij, “moeten zich eerst afvragen wat zij zelf kunnen voordat de overheid inspringt. Centraal staat het particulier initiatief. Daar moet ook de economische groei vandaan komen”.
Het is allemaal klare, onversneden liberale taal. Duidelijk is dat de VVD gelooft in de veerkracht van de individuele burger. Geef die burger dan ook de kans, zou het advies kunnen zijn. Daag hem uit. Maar daar zit hem nou net de kneep want de VVD van Zijlstra wil eerst schoon schip maken. De rotzooi opruimen. Dan krijgt ook de economie haar kans. Geen geld dus van de overheid. Niet luisteren naar de burger die het anders ziet. Op de tanden bijten.
Zelfs in Zijlstra’s eigen partij worden de geluiden sterker dat een overheid méér kan doen. Dat het wellicht zo’n slecht idee niet is, passend ook bij het liberalisme, de economie te stimuleren. Paul Krugman is een begrip. Het Internationaal Monetair Fonds pleit er voor. In Eva Jinek op Zondag herinnerde de bepaald niet linkse PvdA-econoom Rick van der Ploeg aan het succes van de grote projecten in de jaren 1930. Aan de aanleg van het Amsterdamse Bos, bijvoorbeeld, en de afsluitdijk.
Alsof het afgesproken is, kwam de 92-jarige oud-directeur van het IMF, oud-minister en VVD’er, prof. dr. J. Witteveen met een kustverdedigingsplan, nodig vanwege de stijging van de zeespiegel. “Mijn plan belast de begroting niet”, verzekerde prof. Witteveen gisteren voor Radio I. “Integendeel”, legde hij vervolgens uit, “uitvoering heeft alleen maar voordelen. Dankzij de lage rente is financiering geen probleem. Verder betekent het jaren werk in de bouw, een sector die het toch al zo moeilijk heeft. Betekent het minder werklozen. Minder uitkeringen. En last but not least kan een dergelijke stimulans nèt dat tikje zijn voor de economie waardoor de mensen weer vertrouwen krijgen”.
Me dunkt, het is precies wat premier Mark Rutte en VVD’s tweede man, Halbe Zijlstra beogen. Wellicht zouden zij er daarom goed aan doen prof. Witteveens kustverdedigingsplan een kans te geven. Op z’n minst kunnen ze het voorleggen aan een onafhankelijke commissie van economische experts. Misschien kan de regering een prijsvraag uitschrijven voor het beste stimuleringsplan.
Maar ach, het kan natuurlijk niet. De liberale VVD-ideologie heeft vele broertjes dood aan concrete plannen, en verbiedt al helemaal het stimuleren van de economie. De VVD van Rutte en Zijlstra geeft liever een Droomboek uit.