Vertrouwen is te zeer geschaad
Vermoedelijk had de premier er al een glaasje op gedronken. De overwinning viel misschien wat tegen, met slechts één zetel erbij. Hij was er met zijn 34 zetels voor de VVD toch maar mooi in geslaagd ruimschoots de grootste te blijven. De formatie zou een peulenschilletje zijn. Het land wilde vrouwen. Dus mochten twee verkenners, zijn politieke vriendin Annemarie Jorritsma en zijn minister Kajsa Ollongren, de weg vrijmaken voor een kabinet waarmee hij de komende vier jaar kan lezen en schrijven. Het CDA zat al klaar.
Rutte gebruikt JA21 als pion
Dus flirt de premier met JA21, de partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. JA 21 komt met drie zetels in de Tweede Kamer. De partij zou met de VVD, CDA en D66 niet alleen 76 zetels leveren in de Tweede Kamer. Zij is vooral een aantrekkelijke partner vanwege de zeven senatoren die de coalitie een meerderheid in de Eerste Kamer garanderen.
VVD profiteert van verrechtsing
De winnaars van de verkiezingen nemen het voortouw bij de formatie van het vierde kabinet-Rutte. De VVD blijft de grootste partij met 35 zetels in de Tweede Kamer. Voor de vierde maal wordt Mark Rutte premier. D66 moet beloond worden na de winst van 4 zetels. Het CDA verliest er vier maar is onmisbaar voor het nieuwe kabinet. Wellicht blijft de ChristenUnie, hoewel D66 voor deelname van óf de PvdA óf de SP zou zijn.
Verschil D66 en CU is sta-in-de-weg
De VVD blijft de grootste. Het vierde kabinet-Rutte is het logische gevolg. De drie partijen, VVD, D66 en het CDA zijn de voornaamste kandidaten. Maar dan wordt het moeilijk. De ChristenUnie (CU) lijkt de meest serieuze optie, hoewel die van GroenLinks en/of PvdA niet kan worden uitgesloten.
Maar niets staat vast. Wel zijn gisteren twee verkenners aangewezen, Annemarie Jorritsma voor de VVD en minister Kajsa Ollongren (D66). Zij beginnen maandag de verkennende gesprekken met de 17 fractieleiders in de Tweede Kamer. Afgesproken is dat de verkenners vóór 31 maart verslag uitbrengen.
Rutte heeft steun drie partijen nodig
De VVD blijft de grootste partij. Op basis van de laatste exitpoll winnen de liberalen twee zetels en hebben nu 35 zetels in de Tweede Kamer. Premier Rutte kan zich klaar maken voor een vierde kabinet. Toch is niet Rutte de grote winnaar van de Tweede Kamerverkiezingen. Dat is coalitiepartner D66, met dank aan lijsttrekker Sigrid Kaag. De Democraten worden niet alleen de tweede partij van het land met 24 zetels, een winst van vijf. Zij krijgen ook een sleutelpositie bij de vorming van een nieuw kabinet.
De politiek geduid, voor het nieuws uit