Westen maakt zich geen illusies meer
Op het eeuwfeest van de Chinese communistische partij neemt president Xi Jinping de gelegenheid te baat om zich te presenteren als de leider van een groots, geweldig en steeds machtiger land.
Geen nieuws. Het Westen is al enige tijd op de hoogte van de Chinese vorderingen. Tegelijk maakt het zich weinig illusies over het China van de 21ste eeuw. Anders dan twintig, dertig jaar geleden is het in de westerse kapitalistische burelen doorgedrongen dat een partnerschap er niet in zit.
Het nieuwe China reikt naar de top
Honderd jaar bestaat de Chinese communistische partij. Het eeuwfeest is een fantastisch spektakel. Duidelijk is dat het China van Xi Jinping barst van het zelfvertrouwen. In 2050 moet het een moderne, welvarende en sterke socialistische natie zijn, met Xi Jinping als leider voor rest van zijn leven.
Wie had dat een kwart eeuw geleden gedacht? In mei 1989 stonden Chinese studenten op in Beijing en honderden steden. Bezetten het plein van de Hemelse Vrede. Zij eisten politieke hervormingen. Streden voor democratie en meer vrijheden. Het is 4 juni 1989. Het leger greep in. Tanks rolden het plein op. De Chinese Communistische Partij won.
Partij toont ijzeren vuist in Hongkong
Nee, de democratie komt er niet door dichterbij. De communistische partij in China heeft de macht stevig in handen. De oppositie houdt zich gedekt. Dissidenten wachten strenge straffen. Was de voormalige Britse kroonkolonie Hongkong tot voor kort nog een democratisch-kapitalistische vrijplaats, ook daar toont Beijing zijn ijzeren vuist. Dus is er geen ruimte om de opstand van 1989 te herdenken.
Zelfbewust China daagt wereld uit
Steeds zelfbewuster toont de volksrepubliek China zich. Over tien, hooguit twintig jaar overtreft de Chinese economie die van de Verenigde Staten. Intussen breiden de communistische machthebbers hun invloed uit. Maken korte metten met politieke tegenstand in eigen land. Tarten de buurlanden. Tonen hun spierballen op zee en in de lucht. Schieten raketten de ruimte in.
Wereldmacht China laat zich niets meer zeggen en al helemaal niet in een gebied dat zou liggen in de Chinese invloedssfeer. De Verenigde Staten onderkent het gevaar. Zijn positie als de numero 1 van de wereld staat op het spel. Dus stuurde Washington vorig jaar nog vliegdekschepen naar de Zuid-Chinese Zee. Het was een antwoord op een Chinese militaire oefening in, aldus de VS, internationale wateren.
Uitdagingen nemen toe voor EU
In zijn eerste honderd dagen heeft de Democratische president Joe Biden de wereld getoond wat besluitvaardigheid vermag. De Europese Unie is blij met het herstel van het bondgenootschap, maar blijft voorlopig een reus op lemen voeten. Aan de oostgrens neemt de onrust toe nu het Rusland van Poetin weer teruggrijpt op de middelen van de dictatuur.
De 78-jarige Amerikaanse president heeft de wereld toch nog verrast. Hij heeft duidelijk afstand genomen van het ‘America First’ van zijn voorganger, Donald Trump. Maar dat wil niet zeggen dat de Europese Unie haar gang kan gaan. Ook president Biden zal eisen dat de NAVO-bondgenoten aan hun verplichtingen voldoen. Bovendien nemen de uitdagingen op het politieke wereldtoneel alarmerende vormen aan.