Zijn partij heeft Rutte wel in de hand
Zelden zal een kabinetsformatie zo ongelukkig zijn begonnen als die van een vierde kabinet-Rutte. Alles dreigt mis te lopen voor de formatie goed en wel begonnen is. Verkenner Kajsa Ollongren kreeg een corona-alarm. Ze vluchtte het Kamergebouw uit, een stapel paperassen onder de arm geklemd. Een fotograaf maakte de foto van zijn leven: ‘Pieter Omtzigt, functie elders’.
Het Binnenhof stond vrijwel direct in vuur en vlam. De partijleiders, demissionair premier Rutte, demissionair minister Sigrid Kaag, linkse en rechtse parlementsleden, oude en nieuwe verkenners, politieke vertrouwelingen, hoge ambtenaren en wie weet hoeveel anderen waren direct betrokken. Paniek was er alom.
Rutte gebruikt JA21 als pion
Dus flirt de premier met JA21, de partij van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. JA 21 komt met drie zetels in de Tweede Kamer. De partij zou met de VVD, CDA en D66 niet alleen 76 zetels leveren in de Tweede Kamer. Zij is vooral een aantrekkelijke partner vanwege de zeven senatoren die de coalitie een meerderheid in de Eerste Kamer garanderen.
VVD profiteert van verrechtsing
De winnaars van de verkiezingen nemen het voortouw bij de formatie van het vierde kabinet-Rutte. De VVD blijft de grootste partij met 35 zetels in de Tweede Kamer. Voor de vierde maal wordt Mark Rutte premier. D66 moet beloond worden na de winst van 4 zetels. Het CDA verliest er vier maar is onmisbaar voor het nieuwe kabinet. Wellicht blijft de ChristenUnie, hoewel D66 voor deelname van óf de PvdA óf de SP zou zijn.
M5S en Lega stuiten op president
De vorming van een Italiaanse regering, bestaande uit de populistische Vijfsterrenbeweging (M5S) en de rechtse Lega is mislukt. Beoogd premier Conte heeft zijn opdracht teruggeven. President Matarella wil een zakenkabinet, maar M5S en Lega zijn voor nieuwe verkiezingen. M5S en Lega hebben wel een meerderheid in het parlement.
Verlaging eigen risico met 0 euro
De onderhandelaars hebben geen haast. Economen hadden hen uitgelegd dat het bezuinigingsbeleid beter even voortgezet kon worden. “Is wel zo gunstig voor ’s lands financiën”. Aldus geschiedt. De formatie van het kabinet-Rutte III wordt naar alle waarschijnlijkheid de langste ooit. Maar hoe leg je het de kiezer uit? Niet dus. Liever stellen de politici hem voor voldongen feiten.