Zelfs verkiezingen worden optie
De vijftigers Jeroen Dijsselbloem van de PvdA en Alexander Pechtold, D66 zijn zeer ervaren politici. Uitstekend in staat hun licht te laten schijnen op de actualiteit, de formatie van een vierde kabinet-Rutte. Eén conclusie kan alvast getrokken worden. Zij zien niets in een minderheidskabinet. “Het gaat niet werken in een tijd dat het land voor belangrijke beslissingen staat”, zijn zij het eens.
Intussen lijkt de politieke realiteit een andere. Demissionair premier Rutte en de VVD hebben zich vastgeklonken aan het zieltogende CDA dat met minister Wopke Hoekstra een leider heeft wiens politieke toekomst al even onzeker is.
PvdA en GroenLinks zien openingen
Lilianne Ploumen en Jesse Klaver hebben bij Sigrid Kaag een hapje gegeten. Na afloop waren de leiders van PvdA en GroenLinks enthousiast. Ze blikten in elk geval optimistisch de toekomst in. De proeve van VVD en D66 was goed gevallen met, toonden ze zich eensgezind, de nodige aanknopingspunten voor onderhandelingen over een regeerakkoord.
De Volkskrant bericht erover. De conclusie is helder. Niets staat de vorming van het vierde kabinet-Rutte in de weg. De vijf partijen VVD, D66,CDA, PvdA en GroenLinks hebben een fatsoenlijke meerderheid in zowel de Tweede als de Eerste Kamer.
Rutte gokt op herstel CDA
Op 17 maart hebben de Nederlandse kiezers hun stem uitgebracht. De VVD werd met 34 zetels opnieuw de grootste partij van het land, met D66 als een goede tweede maar met tien zetels minder. Waarop de formatie startte. Ternauwernood overleefde de premier een motie van wantrouwen. Toch deelt hij alweer de politieke lakens uit en streeft naar een vierde kabinet-Rutte met de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie.
Ach jee, VVD wil per se het CDA
De formatie duurt alweer 94 dagen. Informateur Mariëtte Hamer doet haar uiterste best. Maar zicht op een succesvolle afronding is er niet. Integendeel, er is sprake van een impasse, heeft de informateur moeten concluderen. Daarom krijgen de zes kandidaten voor een nieuw kabinet tot maandag de tijd om erachter te komen of ze met elkaar door willen en onderhandelen over de inhoud. Òf dat ze de voorkeur geven aan een proeve van een regeerakkoord, geschreven door de VVD, eventueel samen met D66.
Rutte heeft ‘linkse wolk’ nodig
Ondanks de Pieter Omtzigt–perikelen lijkt de formatie van een vierde kabinet-Rutte zonder het CDA tot mislukken gedoemd. Tegelijk is de positie van de twee linkse partijen PvdA en GroenLinks aanzienlijk versterkt. Zelfs is het niet goed in te zien hoe Rutte en Hoekstra kunnen ontkomen aan de linkse wolk.
CDA-partijleider Wopke Hoekstra toonde zich nog geen week geleden zelfbewust. Probeerde het blok PvdA/GroenLinks opzichtig uit elkaar te spelen met de mededeling niets te zien in een coalitie met èn de PvdA èn GroenLinks. Namens de VVD sloot premier Rutte zich hierbij aan. Hij wil geen linkse wolk in het kabinet en kiest voor de ChristenUnie. Ook JA21 zou nog een kanshebber zijn.