EU zegt autocraten de wacht aan
Voor de vijfde keer heeft de Europese Unie strafmaatregelen genomen tegen het Wit-Rusland van de dictator Aleksandr Loekasjenko. Eindelijk lijkt de Hongaarse premier Viktor Orbán een stap te ver zijn gegaan met zijn anti-lhbtiwet. In elk geval is dezelfde EU woedend. Bovendien verzet een tiental regeringsleiders, onder wie premier Rutte, zich tegen een mogelijke top tussen de EU en Rusland. Rutte wil niet met de Russische president aan één tafel zitten zolang die zijn opstelling niet verandert. En dat betreft met name de MH17, de annexatie van De Krim en de oorlog in Oost-Oekraïne.
Rutte gokt op herstel CDA
Op 17 maart hebben de Nederlandse kiezers hun stem uitgebracht. De VVD werd met 34 zetels opnieuw de grootste partij van het land, met D66 als een goede tweede maar met tien zetels minder. Waarop de formatie startte. Ternauwernood overleefde de premier een motie van wantrouwen. Toch deelt hij alweer de politieke lakens uit en streeft naar een vierde kabinet-Rutte met de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie.
Ach jee, VVD wil per se het CDA
De formatie duurt alweer 94 dagen. Informateur Mariëtte Hamer doet haar uiterste best. Maar zicht op een succesvolle afronding is er niet. Integendeel, er is sprake van een impasse, heeft de informateur moeten concluderen. Daarom krijgen de zes kandidaten voor een nieuw kabinet tot maandag de tijd om erachter te komen of ze met elkaar door willen en onderhandelen over de inhoud. Òf dat ze de voorkeur geven aan een proeve van een regeerakkoord, geschreven door de VVD, eventueel samen met D66.
Rutte heeft ‘linkse wolk’ nodig
Ondanks de Pieter Omtzigt–perikelen lijkt de formatie van een vierde kabinet-Rutte zonder het CDA tot mislukken gedoemd. Tegelijk is de positie van de twee linkse partijen PvdA en GroenLinks aanzienlijk versterkt. Zelfs is het niet goed in te zien hoe Rutte en Hoekstra kunnen ontkomen aan de linkse wolk.
CDA-partijleider Wopke Hoekstra toonde zich nog geen week geleden zelfbewust. Probeerde het blok PvdA/GroenLinks opzichtig uit elkaar te spelen met de mededeling niets te zien in een coalitie met èn de PvdA èn GroenLinks. Namens de VVD sloot premier Rutte zich hierbij aan. Hij wil geen linkse wolk in het kabinet en kiest voor de ChristenUnie. Ook JA21 zou nog een kanshebber zijn.
Tweespalt CDA is probleem formatie
Premier Rutte heeft zijn zelfvertrouwen terug. Rijdt op zijn fiets heen en terug. Hij lacht, grapt. Heeft een bijzonder goede zin. Minister Hoekstra van het CDA is zijn bondgenoot. Samen trekken ze ten strijde tegen de dreigende wolk van links in Ruttes vierde kabinet. Het wordt óf Pvda óf GroenLinks. Niet allebei. “Vergeet het maar. Wij hebben elkaar trouw beloofd en houden ons eraan”, herhalen Lilianne Ploumen en Jesse Klaver elke keer weer. Waarop de premier de ChristenUnie zijn liefde verklaart tegen de zin in van Sigrid Kaag van D66.