Tweede Kamer kiest Vera Bergkamp
De eens zo machtige PvdA kon alleen maar hopen. Premier Rutte had er geen moeite mee. Vanzelfsprekend steunde Sigrid Kaag haar D66-partijgenote. Vera Bergkamp mocht voorzitter van de Tweede Kamer zijn. De VVD kan ermee leven, had zij al opgemerkt. Exit, Khadija Arib die het ambt vijf jaar had vervuld.
De overwinning van de 49-jarige Bergkamp was afgetekend. De 74 stemmen waren voldoende voor het voorzitterschap. Blijkbaar had de Tweede Kamer genoeg van Khadija Arib die slechts 38 stemmen kreeg.
Rutte krijgt een nieuwe kans
Vier dagen waren er verstreken sinds premier Rutte welhaast dood was verklaard, het D66 van Sigrid Kaag toonde wat het nieuwe leiderschap vermag en de tijd van bezinning aanbrak. Toen kreeg informateur mr. Herman Tjeenk Willink drie weken de tijd om de contouren van het nieuwe kabinet vast te leggen.
Zoveel staat vast, de politieke spelbepalers zullen elkaar opnieuw moeten vinden. D66 en CDA zullen hun voorwaarden stellen. PvdA en GroenLinks komen zeker langs. Zelfs de ChristenUnie is niet uitgesloten. Maar linksom of rechtsom, premier Rutte krijgt opnieuw een kans voor een vierde regeringsperiode. Daartoe zal hij zich opnieuw moeten uitvinden. Tonen dat het hem ernst is om de tegenmacht een rol toe te bedelen die de democratie past.
‘Kabinet-Rutte IV komt er’, stelt VVD
Toen sprak Gert-Jan Segers, de lijsttrekker van de ChristenUnie: “Nee, met premier Mark Rutte van de VVD gaat hij niet meer in zee. Met de partij wil hij nog wel, maar de premier heeft het verbruid”. De mededeling moet de premier en zijn partij zijn overvallen. Wat heet, was als een mokerslag aangekomen. Immers, de weg naar het kabinet Rutte IV lijkt versperd. Zonder de ChristenUnie is een meerderheid ver weg.
Er is één incident te veel
Hij is er nog, op weg naar het premierrecord van Nederland. Mark Rutte weet van geen ophouden. Urenlang is hij beschimpt, beschuldigd, voor leugenaar uitgemaakt. “Ik lieg niet. Ik ben geen leugenaar. Ik heb er alleen geen herinneringen aan”, verdedigt Mark Rutte zich urenlang. Weinigen geloven de premier. Het maakt niet uit. Hij blijft. Is in elk geval vast van plan langer premier te zijn dan recordhouder Ruud Lubbers.
Premier Mark Rutte, 54 jaar. Onafgebroken leidt hij het land vanaf 14 oktober 2010. Verkiezingen wint hij met schijnbaar gemak. Politieke concurrenten kunnen niet tegen hem op. Ongestraft bluft hij zich door verkiezingsdebatten. Gaat net zo gemakkelijk met rechtse als linkse partijen in zee.
Zijn partij heeft Rutte wel in de hand
Zelden zal een kabinetsformatie zo ongelukkig zijn begonnen als die van een vierde kabinet-Rutte. Alles dreigt mis te lopen voor de formatie goed en wel begonnen is. Verkenner Kajsa Ollongren kreeg een corona-alarm. Ze vluchtte het Kamergebouw uit, een stapel paperassen onder de arm geklemd. Een fotograaf maakte de foto van zijn leven: ‘Pieter Omtzigt, functie elders’.
Het Binnenhof stond vrijwel direct in vuur en vlam. De partijleiders, demissionair premier Rutte, demissionair minister Sigrid Kaag, linkse en rechtse parlementsleden, oude en nieuwe verkenners, politieke vertrouwelingen, hoge ambtenaren en wie weet hoeveel anderen waren direct betrokken. Paniek was er alom.