De VVD-leider gebruikt veel woorden
Nieuwsuur, maandag 10 mei 2021. Premier Mark Rutte spreekt als leider van de VVD. Presentator Mariëlle Tweebeeke wil weten wat de radicale ideeën zijn waarmee de premier nu al weken schermt. Nee, dat wordt geen gemakkelijke avond, niet voor Mark Rutte, niet voor de premier, niet voor de VVD-leider, niet voor Nieuwsuur, niet voor Mariëlle Tweebeeke, niet voor kijkend Nederland.
Voor de oude Rutte is geen plaats
Informateur mr. H. Tjeenk Willink is best wel duidelijk. De formatie van een vierde kabinet-Rutte kan verder gaan. In elk geval zijn er voldoende kandidaten met wie te praten valt. Wel zal er geen plek meer zijn voor de oude premier Rutte. De VVD-leider zal zichzelf opnieuw moeten uitvinden. Geen Rutte-doctrine meer, een nieuwe meer open bestuurscultuur is nodig. Dualisme is de toekomst. Het kabinet dient de bevoegdheden van de volksvertegenwoordigers te respecteren. En andersom.
Informateur werkt onverdroten door
Erg opschieten doet de formatie van het kabinet-Rutte IV niet. Informateur Tjeenk Willink heeft er in elk geval een zware dobber aan. Demissionair minister-president Rutte zit in het nauw. Dus maakt het kabinet bekend dat het maandag de notulen over de Toeslagenaffaire vrijgeeft.
Of het genoeg is om de formatie weer op gang te krijgen, blijft de brandende vraag. Ook al omdat er nog wel meer politieke hobbels zijn die genomen moeten worden. Zo staat beoogd coalitiepartner CDA bijna op omvallen.
Wat te doen met Pieter Omtzigt?
De Nederlandse kiezer moet nog wel enige tijd geduld uitoefenen. Niettemin hoeft hij niet te vrezen. Het kabinet Rutte IV is in de maak. Aan informateur Herman Tjeenk Willink is het wel toevertrouwd de fundamenten neer te leggen. Demissionair premier Mark Rutte staat al klaar. Ook D66-leider Sigrid Kaag en Wopke Hoekstra kunnen moeilijk nee zeggen.
Hoe het zij, verkiezingen liggen niet voor de hand. In elk geval zal geen van de partijen een breuk willen forceren, al is het maar omdat zij de reactie van de kiezer vrezen.
Rutte krijgt een nieuwe kans
Vier dagen waren er verstreken sinds premier Rutte welhaast dood was verklaard, het D66 van Sigrid Kaag toonde wat het nieuwe leiderschap vermag en de tijd van bezinning aanbrak. Toen kreeg informateur mr. Herman Tjeenk Willink drie weken de tijd om de contouren van het nieuwe kabinet vast te leggen.
Zoveel staat vast, de politieke spelbepalers zullen elkaar opnieuw moeten vinden. D66 en CDA zullen hun voorwaarden stellen. PvdA en GroenLinks komen zeker langs. Zelfs de ChristenUnie is niet uitgesloten. Maar linksom of rechtsom, premier Rutte krijgt opnieuw een kans voor een vierde regeringsperiode. Daartoe zal hij zich opnieuw moeten uitvinden. Tonen dat het hem ernst is om de tegenmacht een rol toe te bedelen die de democratie past.
De politiek geduid, voor het nieuws uit