Een Poetin laat niet met zich sollen
Vijfendertig jaar geleden voelde het democratisch kapitalistische Westen zich nog superieur. De val van de machtige communistische dictatuur, van de Sovjetunie, was totaal. De machthebbers in China wisten de opstandige burgers maar net de mond te snoeren. Intussen breidde de NAVO uit. De voormalige Oostbloklanden wisten niet hoe snel ze moesten toetreden tot het militaire bondgenootschap. Oekraïne en Georgië waren kandidaat.
Aan het Westen zal het niet liggen
De supporters van de voetbalclub Maccabi Tel Aviv treiterden Amsterdam met vreselijke gezang. Zelfs werd hier en daar een Palestijnse vlag van de gevel afgerukt. Het Israëlische geweld gaat maar door. Gisteren vielen er weer veertien doden in Libanon. Volstrekt logisch dus dat rasechte Amsterdamse jongetjes een tram in de hens zetten. Joden zochten om hun woede op af te koelen.
Intussen laat de Amerikaanse president-elect, Donald Trump, geen minuut onbenut. De wereld kent de plannen. De Democraten krijgen een lesje hoe problemen aan te pakken. En moeten miljoenen ongedocumenteerde arbeidskrachten vrezen voor hun bestaan in een democratisch land.
Somberte is op drijfzand gebaseerd
Zo lang geleden is het niet dat het democratisch liberalisme triomfeerde. De communistische Sovjetunie was ingestort. Dood en begraven. De Muur bleek verdwenen. En Francis Fukuyama toonde in The end of history aan dat er geen terug was.
Mooie, blije jaren waren dat, die van 1989, 1990, 1991. Het Westen had in de Sovjetleider Michail Gorbatsjov een grote vriend. Ook met diens opvolger Boris Jeltsin kon het prima zaken doen. Ach ja, de man dronk wel eens een drupje te veel. Maar so what?
Net als toen schiet democratie tekort
De waarschuwingen klinken luider. De vergelijkingen met de jaren 1930 stapelen zich op. Onoverbrugbaar lijken de voors en tegens. De toekomst is in nevelen gehuld. De geschiedenis herhaalt zich niet. Maar net als toen blijft de democratie in gebreke. Is tegelijk in groot gevaar.
In 2014 was het al duidelijk. De verovering van De Krim was niet eens een begin. De Russische dictator Poetin droomde niet alleen van het herstel van het eens zo machtige tsarenrijk. Hij wilde het terug. Opstandelingen in Georgië, Moldavië konden al op hem rekenen. In Tsjetsjenië hielp hij zijn zetbaas Kadyrov aan de macht.
Aarzelend Westen ‘helpt’ Poetin
Krijgt Poetin toch gelijk? De Russische president heeft altijd gezegd dat het Westen te soft, te verdeeld is. Niet in staat is als eenheid te blijven opereren tegen zijn Russische strijdkrachten. Na twee jaar lijken die in elk geval klaar voor een allesbeslissend offensief. En het Westen brengt het (nog steeds) niet op om Oekraïne de steun te geven die het verdient. Die het niet kan missen.
De Oekraïense president Zelenski leek in elk geval zijn geduld te verliezen na een Russische drone-aanval op Charkiv waarbij vijf burgers de dood vonden. “Mijn land heeft dringend een betere luchtafweer nodig. De aarzeling in het Westen is onaanvaardbaar”, verklaarde hij.